زمانیکه تصمیم می‌گیرین در کلاس‌های هنرهای رزمی ثبت نام کنین، دو گزینه محبوب برای شما وجود داره: کاراته و تکواندو. شما ممکنه کاراته رو با اسم قهرمانان کشور بشناسید در حالیکه تا حالا هیچ توجه‌ای به تکواندو نکردین و اصلاً نمیدونید فرق تکواندو با کاراته چیه! کاراته و تکواندو هم از اون ورزشایی هستن که مثل تفاوت کشتی آزاد و فرنگی، تفاوتای زیادی دارن اما فرقشون رو نمی‌دونیم! به همین دلیل در این مقاله از سایت دیفرتو در مورد این دو ورزش رزمی محبوب صحبت می‌کنیم.
اول با کاراته و تکواندو آشنا بشیم!
کاراته یه هنر رزمی ژاپنیه در حالیکه تکواندو از کشور کره سرچشمه میگیره. تفاوت قابل توجه بین این دو ورزش رزمی در اینه که تکواندو در مقایسه با کاراته، بیشتر بر ضربات پا تاکید داره.
هم کاراته و هم تکواندو در شرایطی که باید از خودتون دفاع کنید و به دفاع شخصی نیاز دارید، بسیار مفید هستن. خیلی از حرکات تکواندو به پرش و لگد چرخشی مربوط میشه، در حالیکه برخی از حرکات کاراته بر ضربات ساده اما موثر تمرکز داره که در نتیجه خطای کمتری هم بدنبال داره. ممکنه هنوز در مورد تفاوت این دو ورزش کمی گیج بشید اما در ادامه مقاله، بصورت مختصر و مفید فرق بین کاراته و تکواندو رو توضیح دادیم.
تاریخچه کاراته
اولین تمرین کاراته حدود ۵۰۰ سال پیش در جزیره اوکیناوا (Okinawa) در ژاپن آغاز شد. گرچه شواهد مکتوب زیادی برای اثبات این امر وجود نداره، اما بسیاری از مردم معتقدن که کاراته زمانی ایجاد شد که کینگ شاه (King Shoha که در اون زمان حکومت میکرد) استفاده از سلاح رو برای جلوگیری از جنگ در جزیره خودشون متوقف کرد. به همین دلیل، مردم برای دفاع از خود مجبور به نبرد تن به تن شدن.
کاراته از فرهنگ چین و ژاپن متاثر شده و این دو فرهنگ در معرض همدیگه قرار گرفتن. فوناکوشی گیچین (Funakoshi Gichin) اولین استاد کاراته که در سال ۱۸۶۸ متولد شد، تصمیم گرفت تمام زندگیش رو برای آموزش کاراته در ژاپن وقف کنه.
شاگردان فوناکوشی بلافاصله راه استاد رو دنبال کردن و تصمیم گرفتن برای ترویج سبک استاد، انجمن کاراته ژاپن رو در سال ۱۹۴۹ تاسیس کنن.
در ایالات متحده اولین مکان برای آموزش کاراته در سال ۱۹۴۵ افتتاح شد و کاراته به تدریج در سراسر جهان گسترش یافت. کاراته بطور مداوم بعنوان یک هنر رزمی در حال تکامل شناخته میشه که در چند سبک مختلف منشعب شده. امروزه رایج‌ترین سبک‌های کاراته عبارتند از:
- وادو ریو (Wado-Ryu)
- شوتوکان (Shotokan)
- شیتو ریو (Shto-ryu)
- گوجو-ریو (Goju-Ryu)
اگر به کاراته علاقه دارید میتونید دو مقاله زیر رو هم بخونید:
کاراته
تاریخچه تکواندو
تکواندو ریشه باستانی داره. اولین مدارکی که نشون میده افرادی از این روش برای مبارزه تن به تن استفاده می‌کردن به ۵۰ سال قبل از میلاد مسیح در کره بر میگرده. Tea به معنی لگد زدن، در حالیکه Kwon به معنای مشت زدن و Do به معنی روشی برای انجام کارهاست. بنابراین تکواندو (Teakwondo) یعنی استفاده از کل بدن برای دفاع از خود.
زمانی که ژاپن در دهه ۱۹۰۰ کره رو تصرف کرد، ژاپنی‌ها آموزش هنرهای رزمی رو ممنوع کردن که تکواندو هم شامل اونا میشد. با این حال بعضی از گروه‌ها بصورت مخفیانه تکواندو رو تمرین می‌کردن و بعضی دیگه برای یادگیری هنرهای رزمی به ژاپن و چین سفر می‌کردن. از اونجایی که جودو، کونگ فو و کاراته همه در کره معرفی شدن، تکواندو بدلیل نفوذی که داشت به سبک‌های مختلف تبدیل شد (صحبت از کونگ فو شد، بد نیست مقاله تفاوت کاراته با کونگ فو رو هم بخونید).
تکواندویی که امروز یاد می‌گیریم در سال ۱۹۵۵ هنگامی آغاز شد که استادان کوان (Kwan) برای کنفرانسی در زمینه هنرهای رزمی با هم ملاقات کردن. اونا سبک‌های مختلف خودشون رو با هم ادغام کردن تا شیوه‌ای یکنواخت‌تر از هنرهای رزمی تولید کنن، که در نهایت، اون رو تکواندو نامیدن.
تفاوت بین کاراته و تکواندو چیه؟
برای فردی که به تازگی مجذوب هنرهای رزمی شده تکواندو و کاراته بسیار شبیه هم هستن. اما وقتی به لباس (تجهیزات)، تکنیک‌ها و قوانین آنها نگاه می‌کنیم، کاملاً متوجه میشیم که این دو ورزش بسیار متفاوت هستن. هر دو هنر رزمی رو میشه بر اساس عوامل زیر از هم جدا کرد:
تفاوت تکنیکهای کاراته و تکواندو
کاراته بیشتر بعنوان هنر حمله کردن و ضربه زدن شناخته میشه و ضربات پا، مشت زدن و سایر تکنیکهای مربوط به دست رو شامل میشه. حرکات دست، ضربه زدن به نقاط حیاتی بدن و گرفتن لباس همدیگه و حرکات پرتابی در محیط تمرین آموزش داده میشه. کاراته به فرد اجازه میده تا حریف رو با استفاده از دو روش شکست بده که این دو روش شامل ضربات پا و حمله هستن.
برای کاراته، تمرین‌کننده باید تمرینات بدنی سختی رو انجام بده تا مجموعه‌ای از مهارت‌ها رو در خودش بهبود ببخشه که اون مهارت‌ها نیاز به نظم جسمانی و فیزیکی بالایی دارن. کاراته یعنی «دستان خالی» و به سیستم دفاع شخصی اشاره میکنه که کاملاً به استفاده از بدن غیر مسلح متکی هست.
با این حال، تکواندو بدلیل استفاده از تکنیک ضربات پا محبوب شده و همین ویژگی، باعث تفاوت تکواندو از کاراته هم شده. دلیل این واقعیت اینه که پا قویترین سلاحیه که یک رزمی‌کار داره و قابلیت اجرای ضربات بسیار قدرتمند رو به همراه داره.
از نظر فیزیکی، تکواندو سرعت، قدرت، انعطاف‌پذیری، تعادل و استقامت رو بهبود میده. تکواندو بر تمرکز تسلط داره و نماد پیوستن نظم جسمانی و روحیه.
تفاوت سبک/فرمها در کاراته و تکواندو
آموزش تکواندو به دو صورت مختلف کاتا و اسپارینگ (مبارزه) است. در تکواندو کاتا بعنوان «فرم» شناخته میشه که برنامه‌ای از حرکات پشت سر هم در هنرهای رزمیه. از طرف دیگه اسپارینگ در تکواندو ترکیبی از ترفندها و تکنیکهای تهاجمی و دفاعی در برابر حریفه.
- کاراته تمام حرکات اساسی رو در سیستم یادگیری داره. که شامل سه K است: Kata ،Kihon و Kumite.
- Kihon نشون‌دهنده پایه و ریشه‌های سبک و هنره.
وقتی صحبت از کاراته میشه اصول اولیه‌اش مورد تاکیده: نحوه ایستادن‌ها، ضربات پا، دفاع، مشت‌ها و حملات. برای داشتن پایه قوی در کاراته در ابتدا باید اصول اولیه Kihon رو تمرین کنین.
Kata نشون‌دهنده فرمه و حرکاتی رو نشون میده که در کنار هم قرار میگیرن و الگویی رو تشکیل میدن که باید ترتیب اون حرکات حفظ بشه. آموزش کاتا شامل عناصری مانند سرعت، تکنیک، جهت، ریتم و قدرته. وقتی سطحش پیشرفته‌تر میشه، تجزیه و تحلیل کاتا میتونه راهی برای دفاع از خود در زندگی واقعی ارائه بده. اگر Kihon رو واژگان کاراته در نظر بگیریم به این ترتیب Kata میتونه دستور زبان کاراته باشه.
آخرین K نشون‌دهنده Kumite است و به معنی مبارزه و تمرین با شخص دیگه است. تمرین با شخص دیگه کمک میکنه تا تمریناتی مثل ضربات پا، دفاع، مشت و حمله رو آموزش ببینین و در نهایت بتونین از اونا استفاده کنین.
از طریق این تمرینات میتونین حملات ضد حمله و حرکات دفاعی رو در برابر سناریوهای واقعی دفاع شخصی اعمال کنین. Kumite عبارت و یا جمله در کاراته هست که به واژه (Kihon) و گرامر (Kata) وابسته است.
تفاوت قوانین کاراته و تکواندو
وقتی صحبت از قوانین میشه، کسب امتیاز در مسابقات کاراته بسیار ساده‌تره. کسب امتیاز محدود به نواحی سر، گردن، صورت، قفسه سینه، پهلو، شکم و پشته. زمانیکه مبارزه‌کننده ضربه‌ای تکنیکی طبق معیارهای زیر در اون نواحی بدن وارد میکنه امتیازی به او داده میشه:
- فرم مناسب
- فاصله دقیق
- برنامه قوی
- زمان‌بندی خوب
- آگاهی
- رفتار ورزشی
مبارزه‌کنندگان میتونن یک، دو و یا سه امتیاز برای تکنیکهای حمله بدست بیارن. سه امتیاز برای ضربه جودان (Jodan) یا هر تکینک دیگه که بر روی حریف افتاده صورت بگیره. دو امتیاز برای ضربات به نواحی وسط (سینه، شکم، پشت، پهلوها) و یک امتیاز به ضربات دست در نواحی سر، صورت، گردن، شکم، سینه، پهلوها و پشت داده میشه.
تکواندو
از سوی دیگه کسب امتیاز در مسابقات تکواندو هم ساده است! بازیکن سه امتیاز برای ضربه پا به سر، دو امتیاز برای لگد چرخشی و یک امتیاز برای حمله و ضربه به قسمت بالاتنه دریافت میکنه.
در مسابقات بزرگ تکواندو، از سیستم امتیازدهی الکترونیکی استفاده میشه که به سینه بازیکنان متصل شده و بر اساس فشار وارد شده به سیستم، امتیاز تعیین میشه.
در ضربات پا به سر که از سیستم امتیازدهی الکترونیکی استفاده نمیشه، هیئت‌هایی متشکل از چهار داور وجود دارن که هنگام مشاهده ضربه، دکمه‌ای رو فشار میدن و اگر سه داور با امتیاز موافقت داشته باشن یک امتیاز به بازیکن تعلق میگیره.
تفاوت لباس کاراته و تکواندو
لباس تکواندو سفید و با نام Do Bok شناخته میشه. یک کمربند رنگی به کمر بسته میشه که نشون‌دهنده درجه فرد هست.
رنگ کمربند از سفید تا زرد، سبز، آبی، قرمز و در نهایت سیاه هست. بعد از کمربند مشکی، پیشرفت بیشتر و تخصص و تجربه با دان (دان یک، دان دو و …) مشخص میشه.
اما همه کاراته‌کارها باید از یک لباس سنتی و ساده استفاده کنن. در کاراته هم برای نشون دادن درجه، از رنگ‌های مختلف کمربند استفاده میشه، همچنین خط‌هایی هم وجود داره که نشون‌دهنده پیشرفت در اون رنگ کمربنده.
سایر تجهیزات شامل محافظ بدن، محافظ پا، محافظ لثه و پد ساق پا است. میشه از محافظ کشاله ران استفاده کرد اما اجباری نیست.
برای دفاع شخصی، کاراته بهتره یا تکواندو؟
هم کاراته و هم تکواندو متعلق یک شاخه از هنرهای رزمی هستن. تفاوت‌های بسیار کمی از نظر شکل و درجه وجود داره. در زمانیکه دفاع شخصی، تمرکز اصلی شما برای یادگیری اون رشته باشه، هر دو تمرینات بسیار خوبی برای شما هستن. کاراته بیشتر بر حالت‌های ایستادن و قدرت تمرکز داره در حالیکه تکواندو بر انعطاف‌پذیری، سرعت و تحرک متمرکزه.
کاراته بر روی تکنیکهای دست و پا به یک اندازه تمرکز داره در حالیکه تمرکز تکواندو کاملاً روی ضربات پا است. اما وقتی صحبت از دفاع شخصی میشه، کاراته برای دفاع از خود موثرتره و تکواندو بیشتر بر مسابقات تا دفاع شخصی تمرکز داره.
کدوم رو انتخاب کنیم؛ کاراته یا تکواندو؟
هم کاراته و هم تکواندو یکی از بهترین رشته‌های ورزشی هنرهای رزمی هستن و برای پسران و دختران بسیار خوب و موثرن. در هر دو قدرت بدنی افزایش داده میشه و ورزش‌های فوق‌العاده خوبی هستن. با این حال، در هنگام انتخاب به فاکتورهایی که در این مقاله گفته شد توجه کنین.
کاراته بر دفاع شخصی و تکواندو بر رقابت تمرکز داره. برای انتخاب یکی از این دو باید به نکات و توضیحات بیان شده در این مقاله توجه کنین. هر کدوم که بیشترین نیاز شما رو برآورده کنه، ورزشی است که میتونین برای یادگیری انتخاب کنین.
اسامی قهرمانان کاراته و تکواندوی ایران
در ادامه، تعدادی از معروفترین و پرافتخارترین تکواندوکاران و کاراته‌کاران ایران در سالهای اخیر رو می‌بینیم:
تکواندو:
- هادی ساعی
- کیمیا علیزاده
- یوسف کرمی
- فرزاد ذوالقدری
کاراته:
- سجاد گنجزاده
- زبیح الله پورشب
- حمیده عباسعلی
- سارا بهمن یار
- امیر مهدی زاده
- مجید عبدالحسینی
به نظر شما فرق بین کاراته با تکواندو که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت کاراته و تکواندو می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع:
سلام
بیشترین ناحیه بدن که در تکواندو آسیب می بینه چه ناحیه ازبدن انسانه اگه کسی تو مسابقه آسیب جدی ببینه ونتونه دیگه مسابقه بده چی؟
بیشتر ناحیه ساق پا هستش ولی باز هم همه اینا بستگی به این داره که فرد تمریناتش رو اصولی انجام بده مشکلی پیش نخواهد آمد
سلام ممنون واسه مقاله های خوبتون
مسابقه جهانی کاراته در کشوری برگزار میشه وآیا ورزش آینده داری هست؟
سلام دوست عزیز
در تکواندو بیشتر از پا استفاده میشه ضربات دست کمتر استفاده میشه و در این ورزش جوایز قهرمان جهان برچه اساسه؟
عالی بود… دستتون درد نکنه
عزیزم خیلی خیلی اطلاعات بسیار پیش پا افتاده و سطحی که نشون میده شناخت ار کاراته و تکواندو در حد اینه که از روزنامه و اخبار چیزایی شنیدین
نه گیچین فوناکوشی بنیانگذار هست بلکه فقط باعث تدوین قانون و رسمیت سازمانی شد
نه تکواندو اینی بود که گفتی
و خیلی چیزای دیگه
سلام خوب بود ولی اونجایی که گفتید تکواندو در ضربات چرخشی دو امتیاز داره غلطه ضربه با پا در ناحیه پهلو و سینه دو امتیاز دارد ضربه چرخشی چهار امتیاز دارد