تصمیم برای به‌کار بردن یک ماده خاص یا هر ماده دیگه‌ای توی ساختمان با در نظر گرفتن عوامل متعددی انجام میشه. مواد مختلفی توی بازار موجوده که توی ساختار یک خانه گنجانده میشه. پی وی سی و یو پی وی سی موادی هستن که معمولا توی سازه‌های ساختمانی نصب میشن. هر کدوم از این مواد ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارن که باید اونها رو بشناسیم. توی این مقاله از سایت دیفرتو تفاوت PVC و UPVC رو به شما میگم.
PVC چیه؟
پی وی سی در سال ۱۹۲۵ اختراع شد. PVCها موادی پلاستیکی هستن که از ترموپلاستیک ساخته شدن. PVC به‌طور گسترده‌ای در خیلی از صنایع برای اهداف مختلف استفاده میشه. سالانه حدود ۴۰ میلیون شاخه PVC برای مصارف متعدد تولید میشه.
مواد PVC در دو دسته به بازار عرضه میشن. یکی شاخه‌های سفت و سخت و یکی دیگه شاخه‌های انعطاف‌پذیر. در ساخت لوله‌ها از قالب‌های لوله‌ای محکم از جنس موادی مثل PVC استفاده میشه. شاخه‌های محکم این ماده توی کاربردهای زیادی مثل ساخت درب و پنجره هم مورد استفاده قرار میگیره.
پروفیل‌های PVC کاربردهای زیادی دارن. از اون برای فشار دادن دستگاهی به نام اکسترودر به داخل یک لوله توخالی استفاده میشه که یکی از لوله‌های جامد رایج توی بازار محسوب میشه. به دلیل ماندگاری بالا کاربردهای زیادی توی ساخت لوله‌های آبیاری کشاورزی داره، همچنین لوله‌های PVC وسیله‌ای مقرون به صرفه برای سیستم‌های لوله کشی ساختمان‌ها هستن.
لوله‌های PVC میتونن در برابر حرکات شدید مقاومت کنن و خم بشن. به‌دلیل مقاومت خوب در برابر حرکات، کاربرد اونها تو خونه‌هایی در مناطق زلزله خیز مناسبه. این لوله‌ها میتونن لرزش شدید زمین رو بدون شکسته شدن تحمل کنن. اگه از لوله‌های PVC برای انتقال گازهای پرفشار استفاده بشه خرد میشن.
پروفیل‌های PVC خواص فیزیکی و شیمیایی زیادی دارن، به‌دلیل مقاومت در برابر اسیدها، نمک‌ها و سایر واکنش‌های شیمیایی، انتخاب مناسبی برای لوله‌کشی فاضلاب هستن. خواص مکانیکی پروفیل‌های PVC با افزایش وزن مولکولی تقویت میشه و با افزایش دمای مولکولی کم میشه. PVC به‌دلیل ماهیت قطبی بالا، ظرفیت عایق الکتریکی پایینی داره.
UPVC چیه؟
یو پی وی سی دسته‌ای از مواد پلاستیکی هستن که از پلی وینیل کلراید ساخته شدن ولی توی ساختار اونها هیچگونه مواد نرم‌کننده وجود نداره. به‌دلیل وجود نداشتن نرم‌کننده‌ها، پروفیل‌های UPVC از نظر ساختاری بسیار سفت و سختن. استحکام لوله‌های UPVC با لوله‌های آهنی قابل مقایسه هست. کار با لوله‌های UPVC به‌دلیل محک بودنشون، خیلی پیچیدس، امکان خم شدن ندارن و برای کاربرد بیشتر با ابزار برقی بریده میشن.
مصالح ساخته شده از یو پی وی سی جایگزین خوبی برای چوب توی ساختمان‌هاس. UPVC به‌دلیل مقاومت باورنکردنیش در برابر فرسایش‌های شیمیایی یک انتخاب عالی برای تولید پروفیل‌های پلاستیکیه، همچنین UPVC به دلیل توانایی اون در تحمل طیف گسترده‌ای از دماها برای ساخت قاب پنجره به‌کار میره.
نمونه پروفیل UPVC در ساخت پنجره دوجداره
محصولات UPVC یک محصول سودمند توی کاربردهای صنعتیه، اونها مقاومت بالایی در برابر خوردگی شیمیایی دارن و به‌دلیل استحکام بالا اون رو توی کاربردهای فنی مختلفی استفاده میکنن. لوله‌های از جنس UPVC میتونن فشار بالای آب و بخار رو به‌خوبی تحمل کنن.
لوله‌های UPVC استحکام کششی بالایی دارن، اینها یک نوع لوله پلاستیکیه که از مواد نرم‌کننده سمی ساخته نشدن و میتونن توی سیستم‌های آبرسانی نصب بشن. پس اینها برای محیط زیست مضر نیستن چون هر ترکیب آلی مضر رو کاتالیز میکنه. دیواره لوله‌های UPVC حتی پس از مدت طولانی خورده نمیشن چون ضریب اصطکاک پایین اونها از خوردگی داخلی جلوگیری میکنه.
مواد UPVC کاربردهای زیادی دارن، میتونن به‌عنوان لوله در داخل و خارج ساختمان استفاده بشه. میشه از اون به‌عنوان عایق حرارتی در زیر شیروانی خانه استفاده کرد. یک اشکال مهم مواد UPVC اینه که کمی گرون هستن و از نظر اندازه محدودیت دارن.
- مقاله مرتبط: فرق پلاستیک و فایبرگلاس
فرق لوله PVC و UPVC چیه؟
تفاوت اصلی بین PVC و UPVC اینه که لوله پی وی سی یک لوله پلاستیکیه که حاوی BPA و فتالات هست و در طرف دیگه UPVC یک لوله غیر پلاستیکیه. PVC به‌دلیل وجود دو نرم‌کننده پلاستیکی انعطاف‌پذیره، درحالیکه UPVC یک پلاستیک سفت و سخته. از دید دیگه کاربرد اونها توی صنایع مختلف متفاوته.
پی وی سی مخفف پلی وینیل کلرایده که ترکیبی از مواد پلاستیکی و وینیلیه. PVC یک پلیمر مصنوعی هست که به‌طور گسترده توی صنایع مختلف استفاده میشه. به‌عنوان جایگزینی برای شاخه‌های آلومینیومی و مسی استفاده میشه. شاخه‌های پی وی سی کاربردهای متعددی دارن از جمله در ساخت درب، پنجره، مبلمان و … به‌کار میره.
UPVC به معنای وینیل کلرید پلاستیکی نشده (نرم نشده) هست و بیشتر برای تولید قاب پنجره استفاده میشه. معمولاً استفاده از این ماده به خاطر دوامش توی کاربردهای مختلف، توصیه میشه. شاخه‌های UPVC به‌دلیل نداشتن نرم‌کننده‌ها در ساختارشون برای سلامتی مضر نیستن. یو پی وی سی غیر زیست تخریب‌پذیره و در طبیعت تجزیه نمیشه. به‌دلیل مقاومت باورنکردنی اون در برابر مواد شیمیایی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار میگیره.
تفاوت‌های اصلی بین PVC و UPVC:
- مواد PVC نرم‌کننده‌هایی دارن که بی رنگ و بی بو هستن، درحالیکه لوله‌های UPVC حاوی نرم‌کننده نیستن.
- پروفیل‌های PVC نرم‌ترن و دوام کمتری دارن، درحالیکه پروفیل‌های UPVC دوام بیشتری دارن.
- لوله‌های PVC نرم و انعطاف‌پذیرن، درحالیکه لوله‌های UPVC سفت و محکم هستن و خیلی خوش ساختن.
- مواد PVC به‌دلیل وجود نرم‌کننده‌ها میتونن برای سلامتی مضر باشن، درحالیکه مواد UPVC با محیط زیست سازگار هستن.
- پروفیل‌های PVC در برابر مواد شیمیایی مقاومت کمی دارن، درحالیکه پروفیل‌های UPVC مقاومتی باورنکردنی در برابر خوردگی شیمیایی دارن.
جدول تفاوت PVC و UPVC
توی جدول مقایسه‌ای زیر این ویژگی‌ها رو یکجا جمع کردیم تا درک این تفاوت‌ها برای شما راحت‌تر بشه:
| مبنای مقایسه | PVC | UPVC |
| جنس | پلی وینیل کلرید | وینیل کلرید غیر پلاستیکی (سفت) |
| دوام | با دوام کمتر | بادوام‌تر |
| انعطاف‌پذیری | زیاد | کم |
| ایمنی و خطرات | میتونه مضر باشه | استفاده مطمئن‌تر |
| تجزیه‌پذیری | قابل بازیافت | غیر قابل بازیافت |
جمع‌بندی
مواد PVC و UPVC توی صنایع مختلف و خانه‌ها هم کاربرد فراوانی دارن. هر دوی این مواد ویژگی‌های متفاوتی از نظر دوام، انعطاف‌پذیری، موارد استفاده بیرونی و داخلی و … دارن. پروفیل‌های UPVC بیشتر برای اهداف ساختمانی استفاده میشن.
انتخاب پروفیل مناسب برای نصب توی سازه به کاربرد اون بستگی داره. باید قبل از نصب پروفیل‌ها بررسی‌های مناسبی از کاربرد اونها با در نظر گرفتن تمام عوامل مثل کاربری، انعطاف‌پذیری، مقاومت در برابر فشار و دما و … انجام بشه.
به نظر شما فرق PVC و UPVC که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت PVC و UPVC می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع: