تفاوت اصلی بین فایبرگلاس و پلاستیک اینه که فایبرگلاس به‌عنوان یک ماده معدنی طبقه‌بندی میشه، درحالیکه پلاستیک به‌عنوان یک ماده آلی طبقه بندی میشه. این تنها بخشی از تفاوت فایبرگلاس و پلاستیک محسوب میشه. تا آخر این مقاله از سایت دیفرتو رو بخونین تا فرق فایبرگلاس و پلاستیک رو بهتر درک کنین.
فایبرگلاس (fiberglass) چیه؟
فایبرگلاس یک ماده معدنیه که از الیاف شیشه‌ای که درون رزین جاسازی شده، تشکیل میشه و ماده‌ای با ورقه‌های ضخیمه. این ماده در درجه اول توی ساخت و ساز ساختمان‌ها استفاده میشه. همچنین محکمه و این مواد سخت به راحتی خم نمیشن. از فایبرگلاس به‌عنوان سایه‌بان توی حیاط خونه هم استفاده میشه.
فایبرگلاس در برابر تشعشعات مضر محیط از مقاومت بیشتری برخورداره و تنها یک نوع داره و از نوع پلاستیک تقویت شده هست. تولید فایبرگلاس تنها با حرارت دادن شیشه و ذوب شدن اون امکان‌پذیره، سپس این شیشه مذاب رو با اعمال نیرو از سوراخ‌های ریز یک صافی رد میکنن تا به صورت الیافی دربیاد. در نهایت این الیاف شیشه‌ای با رزین ترکیب شده و با ترکیبات مختلف پوشانده میشه. فایبرگلاس برای ساخت مواد تجاری مفید مثل ورق شیشه، شیشه پنجره و به‌عنوان سقف یا سایه بان و … کاربردیه.
پوشش فایبرگلاس با اتصال صحیح بین الیاف شیشه و رزین انجام میشه، این مواد شیمیایی یک اتصال‌دهنده قوی هستن. کاربردهای تجاری فایبرگلاس زیاده که از این کاربردها توی ساخت کمدهای درب، قایق، قطعات خودرو و … میشه نام برد. موادی که از فایبرگلاس ساخته میشن خیلی بادوام هستن. این ماده در مقایسه با وزنش استحکام بالایی داره.
استفاده از فایبرگلاس برای عایق سقف
پلاستیک (plastic) چیه؟
پلاستیک عمدتاً به‌عنوان یک ماده آلی طبقه‌بندی میشه و از چندین زنجیره بلند پلیمری با پیوند متقابل تشکیل شده. همچنین ماده‌ای انعطاف‌پذیره که میشه با گرم کردن اون رو به هر شکلی تغییر داد. این ماده حاوی پلیمرهای آلیه که پس از یک توالی تکرار میشن.
پلاستیک عمدتاً حاوی کربن و هیدروژنه و زمانی که در معرض تشعشعات مضر محیط قرار میگیره، تجزیه میشه. این ماده بعد از مدتی قرار گرفتن در معرض آفتاب وزنش به خاطر تجزیه شدن کم میشه. با تمام این اوصاف حالا دنیای ما رو دنیای پلاستیکی هم میگن چون پلاستیک در درجه اول توی روال روزمره ما مورد استفاده قرار میگیره. امروزه صنایع مختلفی در زمینه تولید پلاستیک فعالیت میکنن.
پلاستیک رو میشه به دو نوع ترموپلاستیک و ترموست تقسیم کرد. ترموپلاستیک به پلاستیکی گفته میشه که میشه اون رو با حرارت دادن به اشکال مختلف تبدیل کرد، با ذوب کردن اون رو به شکل جدیدی در آورد و به یک ماده با شکل جدید تبدیل کرد.
ترموست به پلاستیکی گفته میشه که شکل اون بعد از ذوب شدن تغییر نمیکنه. برای مثال یک کیسه پلی اتیلن، بطری، بشقاب رو میشه نام برد. پلاستیک رسانای ضعیفی داره و در برابر گرما مقاومت کمتری نشون میده. لازمه بدونین ماده‌ای که گرما سخته، وقتی که بعد از حرارت دادن بهش شکل میدی، دیگه نمیشه شکل اون رو تغییر داد.
- مقاله مرتبط: تفاوت مواد معدنی و آلی
فرق بین فایبرگلاس و پلاستیک چیه؟
فایبرگلاس ترکیبیه که از الیاف شیشه تعبیه شده تو ساختار یک رزین تشکیل میشه، درحالیکه پلاستیک ماده‌ایه که از ترکیبات آلی پلیمری تشکیل شده و برای طیف گسترده‌ای از کاربردها مورد استفاده قرار میگیره.
فایبرگلاس عمدتاً از نخ‌های شیشه‌ای و رزین تشکیل شده. در طرف دیگه، پلاستیک عمدتاً از زنجیره‌های پلیمری آلی تشکیل شدن، البته بخش رزینی فایبرگلاس هم از زنجیره‌های پلیمری آلی تشکیل شده. پلاستیک‌ها رو میشه با روش گرمادهی به اشکال مختلفی درآورد.
فایبرگلاس با اینکه استحکام بالایی داره ولی وزنش خیلی سبکیه. فایبرگلاس بیشتر برای ساخت خانه‌ها و سرپناه‌ها کاربرد داره. در طرف دیگه، پلاستیک بیشتر تو ساخت همه ابزارهای مورد استفاده ما مثل میز، صندلی، خودکار و … استفاده میشه. فایبرگلاس گرون قیمته و تولید اون وقت‌گیره، ولی پلاستیک ارزون‌تره و سریع تولید میشه و همچنین مقدار قابل توجهی محصولات با تنوع بیشتری رو میشه باش ساخت.
فایبرگلاس سخت و بسیار محکمه، درحالیکه پلاستیک نرمه حتی تعمیر پلاستیک شکسته هم سریع و آسانه. این ماده میتونه گرمای زیاد رو تحمل کنه، پس به دلیل عدم تغییر شکل در برابر یک محدوده دمایی، فایبرگلاس به‌عنوان یک ماده مقاوم در برابر حرارت نامیده میشه. در مقابل پلاستیک نمیتونه در برابر حرارت زیاد مقاومت کنه و تغییر شکل میده.
تفاوت های فایبرگلاس با پلاستیک
بین فایبرگلاس و پلاستیک چندتا تفاوت وجود داره که اونا رو توی ۷ مورد زیر توضیح دادیم:
- فایبرگلاس یک ماده معدنی هست، درحالیکه پلاستیک یک ماده آلیه.
- فایبرگلاس از فیبر شیشه‌ای تشکیل شده که توی رزین جاسازی شده، درحالیکه پلاستیک عمدتاً از پلیمرهای آلی با زنجیره‌های بلند تشکیل شده.
- فایبرگلاس یک ماده بادوام و سخته، درحالیکه پلاستیک یک ماده چکش‌خوار و نرمه.
- فایبرگلاس در مقایسه با وزن خودش استحکام کششی بالایی داره، درحالیکه پلاستیک در مقایسه با وزن خودش مقاومت کششی کمی داره.
- فایبرگلاس تنها یک نوع داره، درحالیکه پلاستیک‌ها دو نوع هستن.
- فایبرگلاس در برابر حرارت مقاوم‌تره، درحالیکه پلاستیک تحت تشعشعات مضر شروع به تجزیه میکنه.
- از فایبرگلاس در ساخت ساختمان‌ها استفاده میشه، درحالیکه پلاستیک در ساخت هر چیزی و چیزهایی که ما در زندگی روزمره میخوایم به کار میره.
جدول تفاوت فایبرگلاس و پلاستیک
توی جدول مقایسه‌ای زیر ویژگی‌های فایبرگلاس و پلاستیک رو یکجا جمع کردیم تا درک این تفاوت‌ها برای شما راحت‌تر بشه:
| مبنای مقایسه | فایبرگلاس | پلاستیک |
| تعریف | فایبرگلاس به‌عنوان ماده‌ای تعریف میشه که از فیبر شیشه‌ای که توی رزین جاسازی شده، تشکیل میشه. | پلاستیک به ماده‌ای گفته میشه که از زنجیره‌های بلند پلیمرهای آلی تشکیل شده |
| طبقه بندی | فایبرگلاس یک ترکیب معدنیه | پلاستیک یک ترکیب آلیه |
| ترکیبات | فایبرگلاس از الیاف شیشه قرار داده شده توی رزین تشکیل شده | پلاستیک ماده‌ایه که از زنجیره‌های بلند پلیمرهای آلی تشکیل شده |
| استحکام کششی | فایبرگلاس در مقایسه با وزن خودش مقاومت کششی بالایی داره | پلاستیک در مقایسه با وزن خودش مقاومت کششی کمی داره |
| کاربردها | فایبرگلاس برای ساخت پناهگاه‌ها، توی خانه‌سازی، خودروسازی و … مفیده | پلاستیک معمولاً برای ساخت چیزهای در دسترسی که ما میخوایم استفاده میشه |
| زمان بر بودن | تولید فایبرگلاس فرایندی زمانبره | تولید پلاستیک فرایندیه که کمتر زمان میبره |
| استحکام | فایبرگلاس جامده | پلاستیک به اندازه کافی قویه که بتونه هر شکل مطلوبی رو تحمل کنه |
| سرعت تجزیه شدن | فایبرگلاس میتونه برای مدت طولانی‌تری در برابر تشعشعات مضر خورشید مقاومت کنه | پلاستیک به سرعت تحت تشعشعات مضر محیط تجزیه میشه. |
| ماندگاری، دوام | یک ماده بادوام و سخته | این یک ماده نرم و چکش‌خواره |
| مقاومت در برابر حرارت | فایبرگلاس مقاومت بیشتری رو در برابر حرارت نشون میده | پلاستیک هم یک ماده مقاوم در برابر حرارته اما گرمایش بیشتر میتونه شکل اون رو تغییر بده و میتونه به اشکال دیگه قالب‌گیری بشه |
| انواع | فایبرگلاس تنها یک نوع داره که از الیاف شیشه‌ای درون مقدار مشخصی رزین ساخته شده | پلاستیک‌ها دو نوع هستن، یعنی ترموست و ترموپلاستیک |
| فرایند ساخت | فایبرگلاس ماده‌ایه که با تعبیه الیاف شیشه درون رزین با فرایند گرمایش تولید میشه. | پلاستیک ماده‌ایه که توسط زنجیره بلند پلیمر آلی ساخته شده، یعنی توسط تعداد زیادی پلیمر به صورت متقاطع به هم متصل شده، ساخته میشه. |
جمع‌بندی
فایبرگلاس و پلاستیک دو ماده‌این که تو زندگی روزمره ما ضروری هستن. از اینها برای ساخت اقلام مختلفی استفاده میشه، مثلا سایه‌بان و قایق از فایبرگلاس ساخته میشه، بطری‌ها و صفحات پلاستیکی از پلاستیک ساخته میشن. تفاوت اصلی فایبرگلاس و پلاستیک هم در اینه که فایبرگلاس عمدتاً از فیبر شیشه‌ای که توی رزین جاسازی شده، ساخته میشه و پلاستیک هم عمدتاً از اتصال پلیمرهای آلی به هم ساخته میشه.
- پیشنهاد مطالعه: تفاوت PVC و UPVC
به نظر شما فرق فایبرگلاس و پلاستیک که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت فایبرگلاس و پلاستیک می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع:
یه سوالی که برام پیش اومده اگر که یک قطعه یکسان از نظر ابعاد و ظاهر با پلاستیک درست کنیم وزن کمتری داری یا فایبرگلاس
واینکه مقاومت کدوم قطعه تولیدی بیشتر میشه ؟