بیلیارد (Billiards)، پول (Pool) و اسنوکر (Snooker) به ظاهر شبیه به هم هستن اما بهتره بدونید که تعداد توپ، پاکت (حفره)، اندازه میز، اندازه چوب نشانه و چندین عامل دیگشون با هم فرق دارن. نکته مهم دیگه اینه که بعضیا، بیلیارد و پول رو به جای هم استفاده میکنن (مثل من!) که میشه گفت تا حدودی حرفشون درسته چون پول یه نوع بازی بیلیارد به حساب میاد اما خود بیلیارد نیست! پس بهتره با هم تفاوت بیلیارد و اسنوکر و پول رو در این مقاله از دیفرتو بررسی کنیم تا دیگه این سه تا رو اشتباهی به کار نبریم.
تاریخچه بیلیارد، پول و اسنوکر
ورزشهای داخل سالن که اساسشون چوب بیلیارد بود برای اولین بار در قرن چهاردهم شروع شدن. این ورزشها با هدف ایجاد سرگرمی برای اشراف‌زادگان اروپایی به وجود اومدن و روز به روز کاملتر شدن. در اون زمان، بازی هایی مانند بازی “کراکت” محبوب بودن، ولی موقعی که هوا بد میشد کسی نمیتونست این بازی رو انجام بده. بنابراین، اولین ورزشهای روی میز که داخل سالن برگزار میشد به وجود اومدن.
از اون زمان به بعد، این بازیها در حال پیشرفت هستن. امروزه توی بعضی از نقاط جهان، اصطلاح “بیلیارد” برای توصیف همه بازیهای مانند اسنوکر و پول استفاده میشه. توی بعضی نقاط هم به همه این سبک بازیها “پول” گفته میشه. بعضی نقاط هم نامهای دیگه‌ای دارن که به نوعی زیرمجموعه پول ، بیلیارد و اسنوکر محسوب میشن.
به احتمال زیاد تا حالا با فردی برخورد داشتین که نظرش با شما فرق کنه و تصور کاملاً متفاوتی از قوانین “پول” داشته باشه. حتی اگه قوانین توی سراسر جهان یه کم متفاوت باشن، بازم همشون نمونه های قابل قبولی از این بازیها هستن. توی این مقاله میخوایم در مورد این نمونه‌های متفاوت بیشتر توضیح بدیم.
بیلیارد چیه؟
بیلیارد نوعی بازی روی میز هس که توی اون از پاکت (حفره) و چوب نشانه استفاده میشه. نام اصلی این بازی، بیلیارد کاروم (Carom billiards) بود. بیلیارد زیرمجموعه‌های زیادی داره و روی هم رفته، به همه این سبک بازیها میگن “کیو اسپرتس” (Cue Sports). “کیو اسپرتس” یا بیلیارد شامل همه ورزش‌هایی هست که با چوب نشانه و توپهای بیلیارد، روی میز خاصی انجام میشه. میز این بازیا، روکش پارچه ای با حاشیه چرمی (یا لاستیکی) داره. بیلیارد به ۳ زیر گروه تقسیم میشه. بیلیارد پاکت یا “پول” ، بیلیارد کاروم و اسنوکر.
جالبه بدونید که کلمه “بیلیارد” از کلمه فرانسوی “بیلارت” به معنی “گرز” گرفته شده. گرز جسمی بود که قبلا به جای چوب نشانه امروزی ازش استفاده میکردن.
پول چیه؟
همانطور که بهتون گفتم، پول یه نوع بازی بیلیارد هس. اصطلاح “پول” به بازی های بیلیاردی گفته میشه که از پاکت (حفره) استفاده میکنن و بهشون “پاکت بیلیارد” هم میگن. در واقع اسم قدیمی و اصلیش هم همینه. “پول” (Pool) شکل کوتاه شده “اتاق های پول” (Poolrooms) هست.
در قرن هجدهم، قماربازها برای شرط‌بندی روی مسابقات اسب‌سواری که غیر قانونی بود به “اتاقهای پول” میرفتن و برای اینکه کمتر مشکوک به نظر برسن، توی “اتاقهای پول” معمولا میزهای “پاکت بیلیارد” هم میذاشتن. قماربازها در حالی که منتظر نتایج بازی واقعی یا بهتر بگم شرط‌بندیشون بودن، معمولاً بیلیارد هم بازی میکردن. پس اینجوری شد که به این میزها میگن “میز پول”.
- یشنهاد مطالعه: تفاوت قمار و شرط بندی
توی زیر مجموعه‌های “پول”، مدل‌های مختلفی وجود داره. چند نمونه از این مدل ها عبارت اند از: “۸ توپ” (محبوبترین مدله) ، “۹ توپ”، پول مستقیم (straight pool) و پول تک حفره‌ای (one pocket pool). علاوه بر این، هر میز بیلیارد دارای ۶ پاکت (حفره) داره. پارچه روی میز پول بسیار نازکتر از میز بیلیارد هست. توپهای پول، قطر ثابت و استانداردی دارن.
اسنوکر چیه؟
اسنوکر از ۲۱ توپ که کمی بزرگتر از توپهای پول هستن و یه توپ سفید اضافی استفاده میکنه (۱۵ رنگ قرمز، ۱ زرد، ۱ قهوه ای، ۱ آبی، ۱ صورتی، ۱ مشکی و ۱ سبز). توی این بازی، به رنگهای زرد، قهوه‌ای آبی، صورتی، سیاه و سبز، “توپهای هدف” میگن. اسنوکر با بیلیارد و پول متفاوته چونکه توی بازی اسنوکر سه توپ وجود داره که میشه برای ضربه زدن به توپهای دیگه مورد استفاده قرار بگیره، ولی یادتون باشه موقع شروع بازی فقط میتونید به توپ سفید ضربه بزنین. اروپایی‌ها برای پیچیده‌تر کردن شرایط بازی، میزهای اسنوکر ۱۰×۶ رو ترجیح میدن در حالی که آمریکایی‌ها میزهای کوچکتر ۱۰×۵ استفاده میکنن.
هدف اصلی اسنوکر اینه که با انداختن توپهای قرمز و توپهای هدف توی حفره‌ها، امتیاز بیشتری نسبت به حریف کسب کنین. وقتی که همه توپهای قرمز در حفره‌ها قرار گرفتن، میتونین توپهای هدف باقی مونده رو به ترتیب خاصی بندازین توی حفره‌ها.
تفاوت بیلیارد و اسنوکر و پول چیه؟
اگرچه اصطلاحات “بیلیارد” و “پول” به جای هم به کار میرن، ولی این دو معنی یکسانی ندارن. “بیلیارد” در اصل برای توصیف یه بازی به نام “بیلیارد کاروم” استفاده میشد، اما از اون به بعد برای توصیف بازیهایی به که رفت که روی میز با توپ و چوب نشان انجام میشدن. هر چند که بیلیارد کاروم و پول با تجهیزات مشابه انجام میشن، بازیهای متفاوتی هستن و قوانین متفاوتی هم دارن. این قضیه در مورد اسنوکر هم صادقه یعنی یه بازی با تجهیزات مشابه هس، اما قوانین خاص خودش رو داره.
تفاوت توپهای بیلیارد و اسنوکر و پول
یکی از تفاوتهای کلیدی بین این سه بازی، تعداد توپهای استفاده شده هس. اسنوکر از بیست و دو توپ استفاده میکنه، از جمله یک توپ سفید که به توپ “نشانه” معروفه. بقیه توپهایی که استفاده میشه شامل پانزده توپ قرمز، یه توپ زرد، یه توپ قهوه ای، یه توپ آبی، یه توپ صورتی، یه توپ سیاه و یه توپ سبز هست. قطر هر توپ ۲ ۱/۱۶ اینچ هس. از طرف دیگه توی بیلیارد، تنها از سه توپ استفاده میشه:
یه توپ سفید ، یه توپ زرد و یه توپ قرمز که از توپ سفید و زرد میشه به عنوان توپ نشانه استفاده کنین. قطر توپها ۲ ۷/۱۶ اینچ هس. توی بازی پول (اونی که ما بهش میگیم بیلیارد!)، تعداد توپها بسته به نوع بازی میتونه تغییر کنه، ولی کل توپهای این بازی شانزده تا هست که قطر هر کدومش ۲ ۱/۴ اینچ هست: هشت توپ با رنگ کامل (تک رنگ) شماره یک تا هشت، هفت توپ با یک نوار رنگی (دو رنگ) با شماره‌های نه تا پانزده و یک توپ سفید که بهش میگن توپ “نشانه”.
تفاوت میزهای بیلیارد و اسنوکر و پول
بیشتر بازیهای بیلیارد و پول روی میز هفت پایه (میز بار)، میز هشت پایه (میز خانگی یا تفریحی) یا میز نه پایه (میز مسابقات حرفه ای ) انجام میشه. میزهای بیلیارد کاروم حفره ندارن، در حالی که میزهای بیلیارد و اسنوکر حفره دارن. میزهای آمریکایی معمولاً میزهای ده پایه و میزهای اسنوکر انگلیسی میزهای بزرگ دوازده پایه هستن.
تفاوت قوانین بیلیارد و اسنوکر و پول
همونطور که میدونید هر بازی یه فهرست جامع از قوانین به علاوه متغیرهاش رو داره. ایده اصلی توی بازی های بیلیارد کاروم اینه که از با توپ نشانه به توپ دیگر روی میز ضربه بزنین و امتیاز کسب کنین.
توی بازی اسنوکر، توپها با یه قاب مرتب میشن. بعدش بازیکن فرصت داره بیشترین امتیاز رو به دست بیاره اگه بتونه با توپ نشانه به توپهای قرمز و رنگی ضربه بزنه و اونا رو توی حفره‌ها بندازه. توپهای قرمز هر کدوم یک امتیاز دارن، در حالی که رنگ زرد دو امتیاز، سبز سه امتیاز، قهوه‌ای چهار امتیاز، آبی پنج امتیاز، صورتی شش امتیاز و سیاه هفت امتیاز داره. اینکه در هر نوبت کدوم توپ باید وارد حفره بشه هم قانون خاص خودشو داره. مثلا اگه شما توپ قرمز رو انداختین توی حفره، رقیبتون هم باید وقتی نوبتش شد همین کارو بکنه و توپ قرمز رو بندازه توی حفره (اگه توپ قرمز روی میز نداشتین باید توپ رنگی بندازه توی حفره). حواستون باشه که اگه توپ اشتباه بندازین توی حفره، خطا محسوب میشه و امتیازی دریافت نمی‌کنین.
بازیهای زیادی وجود دارن که میتونن زیرمجموعه پول (بیلیارد خودمون!) قرار بگیرن و سرگرمتون کنن. مثلا توی بازی پول مستقیم ، بازیکنا میتونن با شلیک توپ به سمت حفره‌های میز، امتیاز کسب کنن. قبل از بازی، بازیکنا با هم توافق میکنن که به چه امتیازی باید برسن تا برنده اعلام بشن (توجه داشته باشین که یه بازی معمولی صد امتیاز داره، ولی یه بازی حرفه‌ای معمولاً صد و پنجاه امتیاز داره). توی این بازی، بازیکنا میتونن هر توپی رو داخل حفره میز بندازن که هر کدومش یک امتیاز داره.
“پول مستقیم” یه بازی “انتخاب هدف” هست، یعنی بازیکان باید قبل از ضربه زدن بگه کدوم توپ رو میخواد توی کدوم حفره بندازه. برای امتیاز گرفتن، باید توپ انتخاب شده رو بندازین توی حفره مورد نظر.
نتیجه‌گیری از تفاوت بیلیارد با اسنوکر و پول
اگر بخوایم به همه جزئیات و تفاوتهای بیلیارد و پول و اسنوکر بپردازیم، به مقاله‌ای ده برابر این مقاله نیاز داریم. اما توی این مقاله تفاوتهای عمده بین محبوبترین بازیهای انجام شده به این سبک براتون به صورت خلاصه ارائه شد. یادتون باشه نوع بازی که شما انجام میدین ممکنه با سالن بیلیارد توی محلتون فرق داشته باشه.
ممکنه روی یه میز بزرگ با یه چوب نشانه کوچیک یا یه میز کوچیک با یه چوب نشانه بزرگ بازی کنین. در هر صورت، تا زمانی که سرگرم میشین و مهارتهاتون بیشتر میشه، این کار رو ادامه بدین. شاید قواعدی که باهاش بازی می‌کنین توی مسابقات آینده مورد استفاده قرار بگیرن! امیدوارم این مقاله براتون مفید بوده باشه و مثل همیشه، از اینکه با ما همراه بودین سپاسگزاریم!
به نظر شما فرق بیلیارد و اسنوکر و پول که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت بیلیارد و اسنوکر و پول میدونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع:
با عرض سلام وخسته نباشید
بزرگترین مرکز بیلیارد درکجای دنیا هست وجوایز نفر اول چه مقدار پوله باسپاس؟
با سلام وخسته نباشید ممنون واسه مقاله های خوبتون
کدام نوع از بازی جذاب تر ولذت بیشتری برای بازی کردن دارد اسنوکر یا بیلیارد، پول کاروم؟
کدوم مرکز آموزش بیلیارد در تهران بهترین آموزش حرفه ای داره و هزینه اون چقدره؟