موقع خطر بدن یا مبارزه میکنه یا فرار؛ استرس و اضطراب هم قسمت‌های طبیعی از این واکنش‌هاست که میزان آگاهی و تمرکز و حاضر بودن شخص در برابر خطر رو نشون میده. در این مقاله از سایت دیفرتو می‌خوایم فرق استرس و اضطراب رو بگیم و ببینیم روشهای درمان استرس و اضطراب چی هست و چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم و چطوری اونو مدیریت کنیم.
تفاوت بین استرس و اضطراب چیه؟
وقتی خطری حس می‌کنیم یا با خطری مقابله و یا حتی از اون عقب‌نشینی می‌کنیم، استرس و اضطراب از عکسالعملهای طبیعی ما در چنین شرایطیه و باعث می شه قلب، سریع‌تر بزنه و خون بیشتری به اعضای بدن برسه. دلیل این واکنش هم اینه که بدن، هورمون استرس تولید میکنه.
شخص در این موقعیت تندتر نفس می‌کشه و فشار خونش بالا میره، در همین موقع شخص هوشیارتر میشه و بدن، مواد مقوی رو در خون رها میکنه تا مطمئن بشه بدن انرژی لازم رو داره. حالا دلیل همه این واکنشها اینه که فرد بتونه در برابر استرس و اضطراب مبارزه کنه یا فرار! متخصصان به این روند که به سرعت رخ میده استرس میگن و اضطراب، واکنش بدن ما به استرسه.
بیشتر مردم اون حس آشفتگی و غم و واهمه‌ای که در برابر یک اتفاق دارن رو اضطراب میدونن که اونارو هوشیارتر میکنه. زمانی که شخصی با تهدید جسمی یا روانی روبه‌رو بشه، ممکنه با اون مبارزه کنه یا فرار اما این واکنشها ممکنه مفید هم باشه اما زندگی بعضی‌ها رو دچار نابسامانی کنه.
علائم استرس و اضطراب
استرس و اضطراب نشانه‌های مشابه زیادی دارن؛ شخصی که استرس داره حداقل یکی از این علائم رو تجربه میکنه:
- ضربان قلب تندتر
- تندتر نفس کشیدن
- فکرهای پریشان
- بداخلاقی، زودرنج بودن یا احساس خشم (بخونید: تفاوت خشم و نفرت)
- احساس شاد نبودن
- احساس از بین رفتن
- گوشه‌نشینی
- حالت تهوع
- اسهال یا یبوست
حالا زمانی که شخصی مضطرب باشه ممکنه حداقل یکی از این علائم رو داشته باشه:
- ضربان قلب تندتر
- تندتر نفس بکشه
- حس غم یا واهمه
- عرق کردن
- اسهال یا یبوست
- عصبانیت
- ناآرامی و بی‌طاقتی
اما یک سوال، چطور فرق بین استرس و اضطراب رو بفهمیم؟
نشانه‌های استرس و اضطراب شبیه هم هستن و هر دو بخشی از عکسالعملهای بدن محسوب میشن. به خاطر همین شاید تشخیص استرس و اضطراب از هم مشکل باشه: استرس جواب به یک ترسی هست که می‌دونیم چیه و طبق معمول، بعد از یه مدت کوتاهی از بین میره، اما اضطراب امکان داره باقی بمونه و بعضی اوقات هیچ علت خاصی براش پیدا نمی‌کنیم.
تفاوت معالجه و کنترل استرس و اضطراب
اونایی که استرس و اضطراب دارن میتونن با راه‌های متفاوتی معالجه یا کنترلش کنن، مثل:
راهکارهای آرامش‌بخش
افرادی که می خوان استرس و اضطرابشون رو کنترل کنن میتونن با روشهای آرام کردن اعصاب، آرامش رو به خودشون برگردونن. این روش‌ها شامل:
- تمرین‌های تنفسی
- فکر کردن به کلمه‌هایی مثل “صلح” یا “آرامش” که باعث تسلای ذهن میشن (یا کلماتی که چنین بار معنایی رو برای فرد داره)
- تصور کردن منظره‌ای ساکت و دنج مثل طبیعت بکر دریا و ساحل یا جنگل
- ورزش یوگا (بخونید: تفاوت یوگا و مدیتیشن)
- ورزش تاچی (ta chi)
- از ۰ تا ۱۰ به آهستگی شمردن
ورزش
برای مواجه با وضعیت‌های استرس‌زا میشه با روشهای مختلفی از جمله ورزش کردن مثل دوچرخه‌سواری یا حتی پیاده‌روی و دویدن و… کمک بگیریم. ورزش‌هایی مثل یوگا و چی گونگ (qi gong) که حرکت‌هایی روان این ورزش‌ها تا حد زیادی ذهن رو آرام میکنه و قدرت ذهن رو افزایش میده. به کسانی هم که استرس دارن کمک میکنه که حس آروم بودن رو تجربه کنن.
حرف زدن درباره استرس و اضطراب
افرادی که استرس و اضطراب دارن میتونن با حرف زدن درباره‌ی دلواپسی‌ها و نگرانی‌هاشون چه حضوری و چه با تلفن و اینترنت که امروزه فنّاوری رایج بین همه مردم هست استفاده کنن و استرس و اضطرابشون رو کاهش بدن. حالا این افراد خودشان تعیین کنن که با یک دوست یا همکار یا حتی یکی از افراد خانواده که بهش اطمینان دارن حرف بزنن.
کانون اضطراب افسردگی آمریکا سفارش میکنه که مواظب ذهن و جسم خودتون باشید و هنگامی که لازم باشه برای سلامتی ذهن و حسم عمل کنین. مردم میتونن:
- قبول کنن که همه چیز رو نمیشه مدیریت کنن.
- مردم سعی کنن به‌جای جویای کمال بودن، به بهترین نسخه از خودشون و هر چیزی که دارن، قانع باشن.
- بفهمن دلیل استرس و اضطراب اونا چیه.
- برای کافیئن و الکل محدودیت قائل بشن.
- وعده‌های غذا رو به‌اندازه بخورن.
- خواب کافی و خوب داشته باشن.
- در برنامه روزانه ورزش رو حتماً قرار بدن.
استرس می تونه به اضطراب تبدیل بشه یا بالعکس؟
قبلاً هم گفتیم که به عکس‌العملی که بدن در برابر یک تهدید و ترس از خودش نشون میده، استرس میگن. حالا اضطراب، عکس‌العمل جسم در مقابل استرسه که بعضی اوقات استرس می‌تونه به اضطراب مبدل بشه. (مقاله پیشنهادی برای مطالعه: تفاوت ترس و فوبیا).
کی باید به دکتر بریم؟
استرس و اضطراب عکسالعملهای عادی بدن هستن که زمان زیادی در ما باقی نمی‌مونن و نمیشه گفت که همیشه جنبه منفی و بد دارن. چرا که برای در امان موندن از خطرها لازم هستن. زمانی باید این مسئله رو جدی بگیریم و به پزشک مراجعه کنیم که همیشه یا اکثر زمانها حس ترس و اضطراب داریم چون امکان داره از یک استرسی که ریشه در گذشته دارن، یا یک آشفتگی و اضطرابی عمیق رنج می‌بریم.
نشانه‌هایی که آژیر خطر دارن
- اضطراب خیلی زیاد به شکلی که زندگی روزانه فرد رو دچار نابسامانی و آشفتگی کنه
- به بهانه مواجهه با استرس و اضطراب به سمت مواد مخدر نرن
- رعب و وحشت‌های نامعقول داشتن
- در عادت‌های خوب مثل خواب کافی یا منضبط بودن تغییر زیادی داشته باشن
- در عادت‌های غذایی مانند: سر وقت غذا خوردن و… تغییراتی دیده بشه
- در عادت‌های بهداشتی (مثل: جارو کردن، گردگیری و…) توجه بیش از حد نشون بدن به گونه‌ای که زمان زیادی رو صرف انجام اون کار کنن
- صبر و حوصله نداشتن و اخلاق ضعیف در درازمدت
- فرد خودش رو مورد آزار و اذیت قرار بده یا به فکر آسیب رسوندن به خودت باشه
- فکر کردن به خودکشی
- حسی که نتونی اون رو کنترل و مدیریت کنی
نتیجه‌گیری و جمع‌بندی
در زمانهایی که فرد خطری حس میکنه یا موضوعی نگرانش میکنه، دچار استرس و اضطراب میشه. در این شرایط، یه سری عکسالعملهای عادیه که همیشه بد و مخرب نیستن و باعث میشن بهتر بتونیم در مواجهه با اون وضعیت، تصمیم به مبارزه یا فرار بگیریم! استرس عکس‌العمل بدن به تهدیده در صورتی که اضطراب، عکس‌العمل بدن نسبت به استرس هست
به نظر شما فرق بین استرس و اضطراب که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت اضطراب و استرس می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منبع: medicalnewstoday.com
سلام خسته نباشید.
با پیشرفت علم آیا راه حلی یا داروی برای کنترل استرس وجود داره؟ممنون بابط مطالب تون
والا همین الان هم کلی دارو برای درمان استرس هست، اما این چیزا باید تحت نظر روانپزشک متخصص تجویز بشن.چون بعضی وفتا به جز دارو، باید تمرینهایی هم انجام بشه
باعرض سلام
من موقع ورود به جایی یا انجام دادن کار هایی که با اونا آشنایی ندارم خیلی مورد اضطراب قرار می گیرم راه حلی هست؟ ممنون
بله، راه حل اینه که بری پیش روانپزشک!! چون باید ببینی علت بروز این استرس چیه
سلام
معمولاً استرس کد افراد به خودشان وارد می کنن و خودشون باعث ترس از اون چیزی فرد میشن.