کره زمین زیستگاه گیاهان و جانوران مختلفیه که به چند دسته یا گروه تقسیم میشن. همه ما میدونیم که تفاوتهای زیادی بین گیاهان و جانوران وجود داره فقط ممکنه دقیقا ندونیم این تمایزات چی هستن. وقتی میگیم گیاه، معمولا به چیزهای سبز رنگ فکر میکنیم که ممکنه غذای گونههای دیگه رو تامین کنه. در مقابل وقتی کلمه جانور رو میشنویم، ممکنه به ارگانیسمهایی فکر کنیم که بدنی توسعه یافته و سیستم اندام دقیقی دارن، به همین خاطر تشخیص اونها خیلی آسونه. با ما از سایت دیفرتو همراه باشین تا بیشتر با تفاوتهای این دو جاندار آشنا بشیم.

گیاهان چی هستن؟

گیاه نوعی موجود زندس که از دل زمین بیرون میاد و به طور کلی اعضای بدنش شامل ساقه، برگ و ریشه میشه. گیاهها بیشتر ارگانیسم‌های چند سلولی هستن که عمدتاً یوکاریوت‌های فتوسنتزی از گروه Plantaeها هستن. در گذشته گیاهان شامل همه موجودات زنده غیر حیوانی میشد، حتی جلبک‌ها و قارچ‌ها هم یک نوع گیاه محسوب میشدن. ولی در حال حاضر تمام توضیحات در مورد Plantaeها شامل قارچها و چند نوع جلبک نمیشه چون اونها به خاطر وجود ساختار پروکاریوتی از دسته گیاهان جدا میشن. پس با یک تعریف کلی میشه گفت که گیاهان رو تبار Viridiplantaeها (اسمی در زبان لاتین که به معنی “گیاهان سبز” هست) تشکیل میدن. این گروه گیاهی شامل گیاهان شکوفهدار، مخروطیان و سایر ژیمنوسپرها (بازدانهها) یعنی سرخس و هم نوعهاش، شاخواشان، جگرواشان، خزه و جلبک سبز و غیره میشه. ولی جلبکهای قرمز و قهوهای رو جزء این گروهها دسته بندی نمیکنن.

گیاهان سبز بخش زیادی از انرژی خودشون رو از نور خورشید و از طریق فتوسنتز با کلروپلاستهای اولیه حاصل از همزیستی با سیانوباکتریها به دست میارن. کلروپلاستهای اونها کلروفیل a و b دارن که رنگ سبز گیاهان از اینجا نشات میگیره. بعضی از گیاهان انگلی یا قارچ زا هستن که مثل گیاهان دیگه قادر به تولید مقدار متوسط کلروفیل نیستن یا فتوسنتز کمی دارن. ولی اونها گل، میوه و دانه دارن. گیاهان با تولید مثل و اختلاط نسل‌ها تغییر میکنن.

کلمه گیاه معمولاً شامل داشتن صفات خاصی مثل چند سلولی بودن، دیواره سلولی و سلولز داشتن و همچنین انعطاف پذیری لازم برای انجام فتوسنتز توسط کلروپلاست‌های اولیه، میشه. وقتی که اسم Plantae یا گیاه برای یک گروه منتخب از موجودات یا تاکسون به کار میره شامل سه گروه اصلی زیر میشه که عبارتند از:

  • گیاهان زمینی که به اونها Embryophyta هم میگن.
  • گیاهان سبزی که به نامهای Viridiplantae، Viridiphyta، Chlorobionta یا Chloroplastida شناخته میشن.
  • Archaeplastida که با عنوان Plastida یا Primoplantae هم نامیده میشه.

معمولا یک روش متفاوت برای نگاه کردن به ارتباط بین گروه‌های مختلف گیاهان، استفاده از کلادوگرامه که روابط تکاملی اونها رو نشان میده.

گیاهان چی هستن؟

جانوران چی هستن؟

جانوران موجودات یوکاریوتی چند سلولی هستن که به پادشاهی بیولوژیکی Animalia تعلق دارن و به دو شاخه اصلی مهره داران و بی مهرگان تقسیم میشن. اونها ناهنجاریهای بیولوژیکی کمتری دارن، مواد آلی میخورن، اکسیژن استنشاق میکنن، میتونن حرکت کنن، تولید مثل میکنن و از یک نتفه کوچک که شامل سلولها و بلاستولاهاس، در طول فرایندهای جنینی رشد میکنن.

بیش از ۱.۵ میلیون کلاس جانورهای تنفسی در روی کره زمین مشخص شده که حدود ۱ میلیون از اونها شامل حشرات میشه. به طور کلی پیش بینی شده که بیش از ۷ میلیون گونه جانوری در کره زمین وجود داره. جانورهایی که در نزدیکی ما یافت میشن معمولاً از ۸.۵ میکرومتر (۰.۰۰۰۳۳ اینچ) تا ۳۳.۶ متر (۱۱۰ فوت) ارتفاع دارن. اونها به تعاملات پیچیده با همدیگه و با محیط اطرافشون نیاز دارن و شبکههای غذایی پیچیدهای رو تشکیل میدن. به همین دلایل لازمه که شناخت علمی کاملی از جانورها داشته باشیم پس این موضوع بهعنوان علم جانورشناسی شناخته میشه.

عبارت جانور در زبان لاتین به animalis جانداری گفته میشه که قادر به تنفسه و روح داره یعنی یک موجود زندس. توصیف بیولوژیکی اون هم شامل تمام گونههای جانوری معروف به Animalia هست. توی فرهنگ لغت سنتی کلمه جانور معمولاً فقط برای اطلاق به حیوانات، غیرانسان استفاده میشه.

اکثر جانوران موجود در طبیعت از نوع Bilateria (دوسوئیان)هستن، یعنی گونههایی که اعضای اونها طرح بدنی متقارنی دارن یا به صورت متقارن از دو طرف بدنشان استفاده میکنن. جانورها دارای ویژگیهای خاصی هستن که اونها رو از سایر موجودات زنده متمایز میکنه. اونها یوکاریوتی و چند سلولی هستن ولی برخلاف گیاهان و جلبکها مواد مغذی خودشون رو تولید نمیکنن. میشه گفت جانورها هتروتروف هستن، مواد آلی رو تغذیه میکنن و اون رو در داخل بدنشون جذب میکنن. جانورها فقط به استثنای تعدادی نمونه محدود، به صورت هوازی تنفس میکنن. همه اونها قابلیت حرکتی دارن، یعنی میتونن بدن خودشون رو به صورت تکانشی جابجا کنن و حرکت کنن. ولی چندین نمونه از جانداران مثل اسفنج، مرجان، صدف و بارناکل‌ها هستن که به بسترچسبها معروفن و زندگی ساکنی دارن. در بین جانداران گونههای بلاستولا مرحلهای از رشدشون به صورت جنینیه که منحصرا به اکثر اونها حیوان میگن.

در این بین انسانها هم در دسته جانوران قرار میگیرن که اونها از بعضی حیوانات برای نیازهای خودشون استفاده میکنن. مثلا از حیوانات بهعنوان مواد غذایی (گوشت، شیر و تخم)، مواد پوششی (مثل چرم و پشم) یا برای نگهداری از اونها بهعنوان حیوان خانگی و حیوانات کارآمد برای حمل و نقل، استفاده میکنن. سگها نمونهای از حیوانات هستن که به انسانها در شکار کمک میکنن، درحالیکه خیلی از حیوانات زمینی و دریایی دیگه فقط برای سرگرمی و تامین نیازهای انسانی مورد استفاده قرار میگیرن. 

باید بدونین که همه جانوران از سلول تشکیل شدن، به همین خاطر سلولهای جانوری در طول رشد خودشون تکثیر و متمایز میشن، این اتفاق اندامهای داخلی و قسمتهای مختلف بدن جانورها رو تشکیل میده.

 

جانورها خیلی پیچیده هستن به همین خاطر یکی از راههای شناخت اونها دانستن نحوه تولید مثل در اونهاس:

تقریباً همه جانوران چندین روش تولید مثل جنسی رو انتخاب میکنن. اونها گامت‌های هاپلوئید رو با تقسیم سلولی میسازن. گامت‌های کوچکتر و متحرک اسپرماتوزوا هستن و گامت‌های بزرگتر که غیر متحرکن تخمدان هستن. اینها نتفه‌هایی رو ایجاد میکنن که از طریق تقسیم میتوز به یک جنین بزرگتر به اسم بلاستولا تبدیل میشه. 

تولید مثل توی اسفنج‌ها متفاوته به این صورت که تخم‌های حشره بلاستولای به یک مکان تازه شنا میکنن و توی دریا به یک جایی متصل میشن تا به یک اسفنج تازه تبدیل بشن. همچنین توی بعضی دیگه از جانداران هم از روش تولیدمثل غیرجنسی استفاده میشه که عمدتاً منجر به تولید یک کپی ژنتیکی از والدین میشه. این نوع تولید مثل از طریق تکه تکه شدن یا جوانه زدن ایجاد میشه، مثل روش تولید مثل Hydra، cnidarianها و یا parthenogenesis که توی اون تخم‌های بارور بدون دخالت جنس نر و بدون جفت گیری ایجاد میشه.

جانداران بر اساس نحوه دریافت یا مصرف مواد آلی به دسته‌های گوشتخوارها، گیاهخوارها، همه چیزخوارها و انگل‌ها تقسیم بندی میشن و این ارتباطات بین جانوران، زنجیره‌های غذایی پیچیده‌ای رو ایجاد میکنه. همیشه توی انواع جانورهای گوشتخوار یا همه چیزخوار، شکار اتفاق میوفته یعنی توی این وضعیت یک جاندار از موجود زنده دیگه‌ای تغذیه میکنه که به‌عنوان طعمه خودش میشناسه.

جانوران چی هستن؟

فرق بین گیاهان و جانوران چیه؟

گیاهان میتونن غذای خودشون رو از نور خورشید، آب و هوا و با کمک رنگدانه سبز که به عنوان کلروفیل شناخته میشه، تهیه کنن. درحالیکه جانوران به دلیل سیستم متفاوت بدنی که شامل دستگاه عصبی، تولید مثلی، گوارشی، تنفسی و غیره میشه، شناسایی میشن. این مورد تفاوت جزئی بین گیاهان و جانوران بود، در ادامه این بخش جدولی تهیه کردیم تا به شما بگیم تفاوت‌های عمده بین گیاهان و جانوران چی هست:

مبنای مقایسه گیاهان   جانوران
چی هستن گیاهان موجودات زنده سبز رنگی هستن که میتونن غذای خودشون رو با کمک فتوسنتز درست کنن. موجودات زنده‌ای هستن که از مواد آلی تغذیه میکنن و از یک سیستم اندامی متنوع ساخته شدن 
قابلیت حرکت گیاهان نمیتونن حرکت کنن چون در زمین ریشه دارن. البته چندتا استثنا مثل Volvox و Chlamydomonas وجود داره. جانوران ممکنه آزادانه از مکانی به مکان دیگه جابجا بشن. اما اسفنج ها و مرجان‌ها استثنا هستن.
تنفس گیاهان دی اکسید کربن میگیرن و اکسیژن آزاد میکنن. جانوران اکسیژن رو استنشاق میکنن و دی اکسید کربن رو با بازدم وارد اتمسفر میکنن.
سیستم گوارشی گیاهان هیچ سیستم گوارشی ندارن. جانورها سیستم گوارشی مناسبی دارن.
تولید مثل گیاهان عمدتاً تولید مثل غیرجنسی انجام میدن. جانورها عمدتاً تولید مثل جنسی رو انجام میدن.
پاسخ به محیط گیاهان پاسخ رو با کمک لمس و نور نشان میدن. سیستم عصبی مناسب اونها اجازه واکنش سریع رو میده.
راه تنفسی گیاهان تنفس رو از طریق روزنه گیاهای انجام میدن. جانوران تنفس رو از طریق آبشش‌ها، ریه‌ها، پوست و سایر اندام‌های تنفسی انجام میدن.
دخیره منابع غذایی مواد غذایی به شکل نشاسته ذخیره میشن. مواد غذایی به شکل گلوکز ذخیره میشن.
اندام‌ها یک گیاه دیواره سلولی، کلروپلاست، پلاسمودسمات، پلاستیدها و اندامک‌های مختلف دارن. سلول‌های جانوری دیواره سلولی ندارن اما اندامک‌های مختلفی به جای دیواره سلولی دارن.
رشد و نمو توی گیاهان رشد توسط سیستم مریستمی واقع در نوک ریشه و ساقه گیاه انجام میشه. اندام‌ها و ارگان‌های بدنی به بزرگ شدن جانوران کمک میکنن.
حساسیت به محیط اطراف حساسیت کمتری دارن. اونها در مقایسه با گیاهان حساس‌تر هستن.
مثال چند نمونه از گیاهان مثل کاکتوس، خزه، مخروطیان، گیاهان گلدار، گیاهان آوندی و غیره. چند نمونه از جانوران مثل مارها، پرنده‌ها، ماهی‌ها، گربه سانان، سگ سانان و غیره.

جمع‌بندی

همه موجودات زنده معمولاً توی یکی از دو دسته گیاهان و جانوران قرار میگیرن. این طبقه بندی با نظریه ارسطو (از سال ۳۸۴ قبل از میلاد تا سال ۳۲۲ قبل از میلاد) شروع شد. نظریه ارسطو فرق بین گیاهان و جانوران رو بر این اساس که معمولاً گیاهان قابلیت جابجایی ندارن ولی جاندارها میتونن برای گرفتن غذای خودشون حرکت کنن، تعریف کرد. بعد از اون لینه از سال ۱۷۰۷ تا ۱۷۷۸ پایه و اساس طرح جدیدی از طبقه‌بندی علمی برای جانداران و گیاهان رو طرح ریزی کرد. لینه این دو گروه گیاهان و جانوران رو به پادشاهی‌های Vegetabilia (بعداً Metaphyta یا Plantae) و Animalia تقسیم بندی کرد. البته بعد از اون قارچ‌ها و گروه‌های دیگه‌ای از جلبک‌ها از این گروه‌ها جدا شدن. 

به نظر شما فرق گیاهان و جانوران که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟

اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت گیاهان و جانوران می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.

منابع:

www.javatpoint.com

چقدر راضی بودی؟!