تفاوت اسید و باز چیه؟

تفاوت اسید و باز توی ترکیبات شیمیایی اونهاس که گفته میشه از نظر شیمیایی متضاد همدیگه هستن. اونها ویژگی‌های مختلف و تعاریف مختلفی دارن که میتونین به واسطه اونها بینشون تفاوت قائل بشین. اسیدها ترکیبات شیمیایی هستن که دهنده پروتونن و وقتی در محلول آبی مخلوط میشن غلظت یون H+ رو افزایش میدن درحالیکه بازها ترکیبات شیمیایی هستن که گیرنده پروتونن و وقتی در محلول آبی مخلوط میشن غلظت یون OH- رو افزایش میدن. به غیر از این، اونها رو میتونیم به راحتی از هم متمایز کنیم چون اسید یک ترکیب شیمیاییه که وقتی در آب حل بشه، pH  آب کمتر از ۷ میشه یعنی فعالیت یون هیدروژن بالاتری نسبت به آب خالص به محلول میده. بر خلاف این، باز یک ترکیب شیمیاییه که وقتی در آب حل بشه، pH بالاتر از ۷ رو ارائه میده، یعنی فعالیت یون هیدروژن کمتری نسبت به آب خالص به محلول میده. برای تشخیص بهتر تفاوت اسید و باز این مطلب از سایت دیفرتو رو تا آخر بخونین.

اسید چیه؟

اسید یک ترکیب شیمیاییه که دارای pH کمتر از ۷ هست و توانایی اهدای پروتون و پذیرش جفت الکترون رو داره و وقتی که توی محلول آبی مخلوط یا حل میشه غلظت یون H+ رو زیاد میکنه. تعاریف زیادی توسط شیمیدان‌های معروف در مورد اسیدها وجود داره، چون یکی از ترکیبات جدایی‌ناپذیر توی علم شیمی به شمار میاد.

تعریف بالایی یک تعریف فشرده از اسیده که خواص مختلف اسیدها رو هم پوشش میده. جدای از اون بعضی از تعاریف معروف دیگه اسیدها هم وجود داره. مثلاً طبق نظریه آرنیوس، اسید به هر ترکیب شیمیایی اطلاق میشه که وقتی در آب حل بشه، محلولی با فعالیت یون هیدروژن بیشتر از آب خالص به دست میاد.

به گفته Bronstead Lowry (نظریه لوری – برونستد)، اسید ماده‌ایه که یک پروتون اهدا میکنه. طبق نظریه لوئیس هم، اسید یک ترکیب یا گونه یونی هست که میتونه یک جفت الکترون رو از یک ترکیب دهنده الکترون (باز) بپذیره. اسیدها ترکیباتی هستن که pH کمتر از ۷ دارن و هرچه مقدار pH کمتری داشته باشن یعنی اون اسید قوی‌تره.

اونها معمولا طعم ترشی دارن، چند نمونه از اسیدها عبارتند از: اسید استیک (CH_۳COOH)، اسید سولفوریک (H_۲SO_۴) و اسید هیدروکلریک (HCl). اسیدها کاغذ تورنسل آبی رو قرمز میکنن و از طرف دیگه‌ای هم، بازها برعکس اسید کاغذ تورنسل قرمز رو آبی میکنن.

باز چیه؟

باز یک ترکیب شیمیاییه که PH بالاتر از ۷ داره و توانایی پذیرش پروتون و اهدای جفت الکترون رو داره و وقتی که در محلول آبی مخلوط یا حل میشه غلظت یون OH- رو زیاد میکنه. طبق نظریه آرنیوس، باز یک ماده آبی هست که میتونه یون‌های هیدروژن رو بپذیره.

بر اساس نظریه برونستد – لوری هم، باز به هر ماده‌ای اطلاق میشه که یک پروتون رو بپذیره. به گفته لوئیس هم، باز گونه‌ایه که میتونه یک جفت الکترون رو به گیرنده الکترون اهدا کنه. همونطور که در بالا گفته شد بازها ترکیبات دارای PH بالاتر از ۷ هستن، پس در اینجا باید بگیم که هرچه PH توی یک باز بالاتر باشه یعنی باز قوی‌تره و قدرت دهندگی جفت الکترون بیشتری رو داره.

نمک که نوع دیگه‌ای از ترکیبات شیمیاییه در نتیجه واکنش شیمیایی بین اسید و باز تشکیل میشه. فرایند واکنش بین اسید و باز به‌عنوان فرایند خنثی‌سازی شناخته میشه و به غیر از تشکیل نمک، آب هم تولید میکنه. همونطور که در بالا گفتیم بازها کاغذ تورنسل قرمز رو آبی میکنن. بازها معمولا طعم صابونی دارن و حالتی صابونی روی دست ایجاد میکنن. بعضی از نمونه‌های رایج بازها عبارتند از: هیدروکسید سدیم (NaOH)، هیدروکسید کلسیم Ca(OH)_۲))، NH_۳ و … .

تفاوت اسید و باز چیه؟

توی جدول مقایسه‌ای زیر این ویژگی‌ها رو یکجا جمع کردیم تا درک فرق اسید و باز برای شما راحت‌تر بشه:

جمع‌بندی

اسیدها ترکیباتی شیمیایی هستن که دهنده پروتونن و وقتی در محلول آبی مخلوط میشن غلظت یون H+ رو افزایش میدن درحالیکه بازها ترکیبات شیمیایی هستن که گیرنده پروتونن و وقتی در محلول آبی مخلوط میشن غلظت یون OH- رو زیاد میکنن. این مهمترین ویژگی اسیدها و بازهاست که تمام تفاوت‌های اونها رو نشون میده. البته به همین راحتی نیست و زیر و بم‌هایی هم برای خودش داره.

به زبانی دیگه، اسید یک ترکیب شیمیاییه که وقتی توی آب حل میشه، pH کمتر از ۷.۰ میشه و فعالیت یون هیدروژن بالاتری نسبت به آب خالص به محلول میده. بر خلاف اون هم بازها هستن که یک ترکیب شیمیاییه و وقتی در آب حل میشن، pH از ۷.۰ بیشتر میشه، یعنی فعالیت یون هیدروژن کمتری نسبت به آب خالص به محلول میده.

منابع:

www.difference.wiki