تفاوت همدلی و همدردی چیه؟

معمولاً همدلی و همدردی به جای همدیگه استفاده نمی­شن چون حتی اگه تفاوت همدلی و همدردی رو ندونیم، اما باز حس می کنیم که یکی نیستن! ولی خیلی وقتا پیش میاد که توی بعضی از متن­ها با یکی از این کلمات مواجه می­شیم؛ و در واقع تفاوت ناچیزشون یا نادیده گرفته می­شه یا مرتبط نیست و هیچ دلیل واضحی هم وجود نداره که چرا از یکی به جای اون یکی استفاده شده. به همین دلیل در این مقاله از دیفرتو میخوایم در مورد فرق بین همدردی و همدلی صحبت کنیم.

مقدمه

فعالیت­های بشردوستانه واسه موفقیت به راه حلی به اسم دقیق و حد وسطی نیاز دارن؛ یعنی ترکیب درستی از قدرت و خیریه، همدردی و ساختار، اراده­ کور و پیروی مصمم.
-ویلفری ام. مک کلی، فصلنامه­ی ویلسون، تابستان ۲۰۰۸

گریه کردن به عنوان تجسم همدلی، خاص انسان­هاست و نقشی اساسی در تکامل انسان و پیشرفت فرهنگ­های انسانی ایفا کرده.
-مایکل تریمبر، نیویورک تایمز، ۱۱ نوامبر ۲۰۱۲

جملات بالا برای این بود که بگیم موضوع تفاوت همدلی و همدردی موضوعیه که حتی چهره‌های سرشنای رو هم درگیر میکنه. این دو کلمه قطعاً از ارزشهای روحی مثبت و ارزشمند آدمه و شاید پیش نیاز خیلی از احساسهای بشری ما باشه. در این زمینه می‌توانید مقاله تفاوت عشق و دوست داشتن رو هم بخونید.

همدردی یعنی به اشتراک گذاشتن

همدردی (از ریشه­ Sympathes به معنای “داشتن احساسات مشترک، همدرد”) در فرهنگ لغت چندین معنی داره، یکی از معنی­اش اینه: “کنش یا گنجایش ورود یا حس کردن احساسات یا علایق فرد دیگری” وقتی از همدردی می­‌شنویم، به موقعیت­هایی فکر می­‌کنیم که درد روحی توشون هست:

• پریشانی النور نیز، بویژه با آن امتیازات برجسته، در برابر خانم جنینگز قرار داشت؛ و در مورد مادر آن­ها، با در نظر گرفتن آن که ماریان برای مادرش همان ارزشی را دارد که شارلوت برای او، احساس همدردی نسبت به ماریان با صمیمیت خاصی همراه شده بود.
  -جین آستن، عقل و احساس، ۱۸۱۱
• او فکر کرد: در بادهای نرم، نوعی نوازش وجود داشت؛ و در پریشانی­‌اش، حس و حال کلی تاریکی، برای او مانند نوعی همدردی بود.
  -استیفن کرین، نشان سرخ دلیری، ۱۸۹۵

وقتی دوستی عزادار یکی از عزیزانشه، شاید شما بخواید پیامی برای همدردی بفرستید. معنی نامه اینه که شما هم همراه دوست عزادارتون، ناراحت هستین (در درد او شریک هستید). قسمت “همـ” در همدردی معنی “دوتایی” یا “در یک زمان” می­ده و همون پیشوندیه که تو کلمه‌­هایی مثل هم‌­معنی، هم‌شکل و همایش استفاده می­شه (آخری در اصل به معنای همان موقعیت دورهم جمع شدنه)؛ به همین دلیل میشه همدردی رو درد مشترک تعریف کرد.

همدلی یعنی فهمیدن

همدلی (Empathy) مفهوم “فرافکنی” رو پیش می­کشه. وقتی که بر اساس شناختی که از یه نفر دارین، تصوری از احساسی که داره پیدا می‌­کنین، یعنی با اون شخص احساس همدلی می­کنین، علی‌رغم این که اون احساسات رو مستقیماً حس نمی­‌کنین:

• با گذر زمان این بینش برای من خیلی مفید بود و کمک کرد که نه فقط نسبت به دوست پسرهای بد و رئیس­های دیوانه، بلکه برای فهمیدن ایالتی که توش زندگی می­کنم، یعنی تگزاس هم احساس همدلی کنم…
  -میمی سوارتز، نیویورک تایمز، ۱۷ جولای ۲۰۱۵
• همانطور که او با خود داستان­هایی را، که افراد جنگی برایش گفته بودند، مرور می­کرد، آن نامه‌­ها همدلی خیالی ای که باعث می­‌شود او لایق شهرتی که به عنوان شاعر جنگی دارد، باشد را نشان می­‌دادند.
  -مونرو ک. اسپیرز، جاه طلبی آمریکایی­ها، ۱۹۸۷

احساسی که در همدلی وجود داره رو می­شه توی این اصطلاح آشنا دید: “خود را جای دیگری گذاشتن”.

تاریخچه استفاده از همدلی و همدردی

تفاوت بزرگ بین همدردی و همدلی، مدت زمانیه که از هر کدوم در ادبیات بشر استفاده می­شن. کلمه­ همدردی (معادل sympathy) اولین بار تو قرن ۱۶ وارد زبان انگلیسی شد. اما کلمه­ همدلی (معادل empathy) یه کلمه­ جدید تو زبان انگلیسیه که سر منشاء اون یه علم نسبتا جدیده، یعنی روانشناسی.

• با استفاده از همدلی، یک موجود از آگاهی یک موجود دیگه نسبت به وجود چیزی، آگاهی داره. اینکه یه حیوان به واکنش یه حیوان دیگه واکنش نشون می­ده، زیر همین تعریف میاد. با این حال، در کل این تعریف رویدادهای ذهنی­‌ای رو مشخص می­کنه که معمولاً واسه انسان هستن و به انسان کمک می­کنن که خودآگاه رو از نا خودآگاه جدا کنه.
  -ادوارد جی. بورینگ، نقد روانشناسی، جلد ۴۴ شماره­ ۶، نوامبر ۱۹۳۷

همدلی می­تونه از نظر نوعی فاصله­ عاطفی در مقابل همدردی قرار بگیره.

• همدردی یعنی کنش یا گنجایش ورود یا حس کردن احساسات دیگران. از طرف دیگه، همدلی، هم شناسایی چیزهاست، و هم اشاره­ ضمنی داره به آگاهی یه نفر از جدا بودنش از چیزی که می­بینه. یکی از سخت­ترین وظیفه‌­هایی که به عهده­ انسان گذاشته شده تعهد متقابل به مشکلات دیگرانه، در حالی که هویت خودش رو حفظ می­کنه.
  -روزنامه­ انجمن پزشکی آمریکا، ۲۴ مه ۱۹۵۸

خیلی از نویسنده­‌ها که احتمالاً از ظریف بودن این تفاوت آگاهی دارن، خیلی تلاش می­کنن که توضیح بدن و تاکید کنن که چرا یکی رو به جای اون یکی استفاده کردن.

• حسابی کامل­تر علاوه بر همدردی، به همدلی هم نیاز داره؛ یک تغییر عقیده توی درگیری­های نژادی لیدبلی؛ همدلی و همدردی با این افراد مطمئناً ساده‌­تر می­شد اگه علاوه بر تکیه بر تجربه­‌های شخصی‌ای که افراد از نژادپرستی دارن، مصاحبه­‌های صادقانه­‌تر با شاهدان آفریقایی-آمریکایی بازمانده صورت می­‌گرفت.
  -رابرت کریستگاو، نقد کتاب نیویورک تایمز، ۱۶ ژانویه ۱۹۹۳
• همدلی یک کلمه­ باب روز شده که بجای همدردی استفاده می­شه، علی رغم این که صریحاً معنیش با همدردی فرق می­کنه، معنیش اینه: “بینش فکری در مورد احساسات دیگران بدون سهیم شدن در آن­ها”
  -جان اچ. دیرکس، زبان پزشکی (ویراست دوم)، ۱۹۹۳
• انتقاد، مانند تخیل، نمودی از همدلی بود، یعنی اینکه خودتون رو جای یه نفر دیگه بزارین.
  -جی مک اینرنی، نقد کتاب نیویورک تایمز، ۶ اوت ۱۹۸۹
• من مجبور شدم که باور کنم همدردی و میل به اینکه دیگران رو بفهمیم یا بهتر از اون، به دیگران کمک کنیم، اصالتاً فضیلت محسوب می­شن.
  -کاترین اف. جرالد، رینگساید سیت، ۱۹۳۷

تفاوت همدردی و همدلی چیه؟

تفاوت نسبتاً بزرگی بین دو مفهوم همدلی و همدردی وجود داره. همدردی کلمه و ارزشی به نسبت شناخته شده‌­ست که مردم ازش استفاده می­کنن. با اینکه ممکنه این دو تا خیلی شبیه هم به نظر برسن، ولی معنی و کاربرد متفاوتی دارن. ماه سپتامبر ماه ملی خودکشی و پیشگیری از آن است. بیایید ارزش همدلی رو وقتی که از پیشگیری از خودکشی حرف می­زنیم، بررسی کنیم.

فرهنگ لغت مریام-وبستر همدردی رو اینطور تعریف می­کنه: “احساسی که شما به مشکلات، غم، شکست­ها و… دیگران اهمیت می­دید و برای اونا احساس تاسف می‌­کنید.” در حالی که این کاری سخاوتمندانه است و یجورایی می­تونه احساسی از حمایت رو با ابراز همدردی به وجود بیاره، همدلی راهی موثرتر برای ارتباط با اون دردهای احساسی زیادیه که وجود دارن.

همدلی اینطور تعریف شده: “احساسی که شما تجربه‌­ها یا عواطف دیگران رو می‌­فهمید و اونا رو حس می‌­کنید.” یا “توانایی حس کردن احساساتی که دیگران دارن.” احساس تاسف واسه یه نفر به شکل خودکار احساس ترحم به وجود میاره، که توی موقعیت­هایی که مردم در رنج هستن کمکی نمی­کنه. اینجا همدلی پُلی می­شه که دو تا آدم رو بهم متصل می­کنه و فضایی واسه درمان صادقانه‌­تر، فهم و دلسوزی به وجود میاره. با کار کردن روی همدلی­مون می­تونیم دیدگاه­های بقیه رو بشنویم و به دیگران بیشتر کمک کنیم.

همدلی چجوری به پیشگیری از خودکشی مرتبطه؟

طبق گفته­ موسسه­ ملی سلامت روانی امریکا، آمار خودکشی به طور ثابتی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ در ایالات متحده افزایش پیدا کرده. نشون دادن همدلی توی ارتباط­هامون با دیگران، استراتژی دیگه‌ایه که ما می­تونیم تو برنامه‌­هامون واسه جلوگیری از خودکشی جاش بدیم.

این راهبردی دوطرفه‌­ست. داشتن همدلی برای انسان­های دیگه احساس ارتباط حسی رو بین افراد، گروه­ها، خانواده­ها و جوامع به وجود میاره. داشتن علاقه­ شخصی به آدمای دور و برتون حس امنیت به وجود میاره. هم کودکان و هم بزرگسالان برای رشد کردن نیاز به وابستگی مطمئن به اطرافیانشون دارن. استفاده از یه راهبرد همدلانه‌­تر با اطرافیانتون، جر و بحث­ها و رنج­هایی که به خاطر عدم ارتباط ایجاد می­شن رو از بین می­بره. این تبدیل به محافظی طبیعی برای عزیزانمون می­شه.

نشون دادن همدلی به افرادی که می­خوان خودکشی کنن، شاید بتونه اونا رو از فکر خودکشی منصرف کنه. بجای استفاده از همدردی توی این جور مواقع، نشون دادن همدلی می­تونه نتایج مثبت بهتری داشته باشه.

طبق گفته­ کلوئی چانگ، متخصص شبکه‌­های اجتماعی، شش تفاوت اصلی بین همدلی و همدردی وجود داره:

• همدلی نیازمند شنیدن فعالانه ست.
• همدردی نیازمند دادن نصیحتی است که از شما خواسته نشده یا گفتن این که فرد مقابلتون چه کار باید بکنه.
• همدلی از این نظر خیلی موثرتره، چون اکثر اوقات مردم فقط می­خوان که یه نفر بهشون گوش بده.
• همدردی می­گه “من می­دونم تو چه حسی داری.” همدلی می­گه “من احساسی که تو داری رو حس می­‌کنم.”
• از این نظر، همدلی یعنی این که نسبت به احساسات دیگری آگاه باشی، و نه فقط احساسات خودت.
• همدردی اغلب با قضاوت­های زیادی همراهه. توی همدلی قضاوتی وجود نداره. همدردی یعنی فهمیدن از نقطه نظر خودتون. همدلی یعنی خودتون رو جای یه نفر دیگه بگذارین و بفهمین که چرا اونا ممکنه چنین احساسی داشته باشن. با فهمیدن ریشه­‌های احساسات مردم، ما می­تونیم بهتر اونا رو بفهمیم و انتخاب­های سالم­تری جلوی اونا بزاریم.

جمله­‌ی مورد علاقه­ همدردی اینه: “بیچاره” یه حس ترحم نسبت به گرفتاری فرد به وجود میاره. جمله­ مورد علاقه­ همدلی اینه: “می­فهمم که چه حسی داره. باید خیلی سخت باشه.” این به فرد کمک می­کنه که شنیده بشه، فهمیده بشه و احساس ارزشمند بودن کنه. همدردی روی معنی ظاهری گفته­‌ها تمرکز می­کنه، ولی همدلی نسبت به نشانه­‌های غیر کلامی حساسه. داشتن آگاهی نسبت به معنی واقعی حرف­های مردم، توی نگه داشتن ارتباط باهاشون کمک‌کننده‌ست.

در آخر، همدردی می­خواد که احساسات خودتون و دیگران رو متوقف کنه. احساسات به کنار رونده می­شن و ازشون اجتناب میشه تا وقتی که با درد شدیدی تموم می­شن. همدلی احساسات شما و دیگران رو تایید می­کنه.

با چک کردن همدلی خودتون نسبت به درد بقیه، می­تونید آروم آروم شروع کنیم به دوباره ساختن ارتباط­هایی که با دیگران از دست دادیم و همچنین ارتباط­های الانمون رو می­تونیم قوی­تر کنیم. حامی، فهمیده و دلسوز بودن رکن­های اساسی توی اهمیت دادن به همه­ افراد هستن، چه جوان چه پیر.

خلاصه تفاوت بین همدردی و همدلی

در کلمه­ همدردی، “همـ” به معنای “با یکدیگر” است و هنگامی استفاده می­شه که شخصی عواطف دیگران رو درک می­کنه، مانند وقتی که شخصی، وقتی فردی از نزدیکانش عزادار است، برای اون فرد احساس ناراحتی می­کنه. همدلی کلمه­ جدیدیه که همانند همدردی به احساسات مرتبطه. تفاوتش با همدردی توی اینه که همدلی دلالت بر فاصله­ احساسی بیشتری داره. با همدلی، می­تونین احساس کسی رو تصور کنین یا بفهمین، بدون این که ضرورتا خودتون اون احساسات رو داشته باشین.

• پیشنهاد مطالعه: تفاوت خشم و نفرت

منابع:

• psychmc.com
• merriam-webster.com