گرچه کلمه Objective در فارسی، خیلی استفاده نمیشه اما میشه چیزی فراتر از هدف، مثل مقصود نهایی یا آرمان معنیش کرد. مقصود (Objective) و هدف (Goal) در دنیای کسب و کارها کاربرد بسیار بیشتری داره. تعیین آرمان برای هر سازمانی خیلی مهمّه؛ چون، آرمانها جهت کلی و چشم‌انداز طرح کسب و کار رو تعیین میکنن. یه آرمان یا مقصود خوب باید با بیانیه مأموریت و چشم‌انداز سازمان و فرهنگ شرکت مطابقت داشته باشه و قبل از طرح اقدامات خاص، بلندپروازی‌های شرکت رو تعریف کنه. میدونین تفاوت آرمان یا مقصود (Objective) و هدف (Goal) چیه و چه ارتباطی با هم دارن؟ بدون اهداف، مقصود یا مقصود پشتیبانی کافی دریافت نمیکنن و دستیابی بهشون سخت میشه. عموماً دو اصطلاح «آرمان» و «اهداف» به عنوان هم‌معنی بکار میرن اما تفاوت‌های عمده‌ای بین‌شون هست و پیامدهای مهمی برای شرکت‌ها دارن. این مقاله دیفرتو به این موضوع پرداخته.
آرمان یا مقصود (Objective) چیه؟
آرمان یا هدف آرمانی یه کسب و کار میتونه تا حدی خلاصه‌وار و کلی باشه، اما یک مسیر گسترده رو برای شرکت تعیین میکنه تا شرکت بتونه روی اون متمرکز بشه. آرمانها، تمایلات و جاه‌طلبی‌های کسب‌وکار رو تعریف میکنن اما اندازه‌گیری‌شون کار دشواریه. تعیین آرمان، گام مهمّی در برنامه‌ریزی کسب‌وکاره؛ چون، یک نتیجه اولیه‌ی کاملا واضح، میتونه در زمینه‌هایی مثل بیانیه مأموریت، اهداف مالی، فرهنگ شرکت و استراتژی بازاریابی تأثیر بذاره.
به عنوان مثال، ممکنه آرمان یا هدف متعالی یه نفر، تبدیل شدن به یه نویسنده موفّق باشه. این آرمان خوبیه ولی هیچ اقدام خاص یا چارچوب زمانی مرتبطی برای آرمان‌های کلّی‌ای مثل این وجود نداره. یه «نویسنده موفّق» به کی میگن؟ اون فرد از کجا میفهمه که به آرمانش رسیده؟ برداشتن یه گام کلی یا داشتن یه هدف پروژه میتونه انگیزه‌بخش باشه؛ اما، اضافه کردن هدفهای دقیق چیزیه که باعث میشه این نویسنده‌ی خودخوانده، بتونه به آرزوش برسه.
تعیین آرمان، افراد و سازمان‌ها رو برای رسیدن به مقاصد و دستاوردهای بزرگ ترغیب میکنه. در محیط‌های کاری مناسب، ایجاد آرمان‌های والا باعث افزایش مشارکت کارکنان و ایجاد هیجان میشه که محرّک فعالیت خواهد بود. در ادامه مطلب بهتون یاد میدیم که آرمانها و اهداف چطور با هم کار میکنن و چطور میشه با ابزارهای ردیابی آرمان، نتایج تجاری ایجاد کرد.
اهداف (Goals) چی هستن و چه تفاوتی با مقصود دارن؟
وقتی یه آرمان اساسی در شرکت تعیین شد، قدم بعدی برای ایجاد یه درک روشن از مسیر دستیابی به نتیجه مطلوب، انتخاب اهداف کسب‌وکاره. تفاوت اصلی هدف و آرمان اینه که هدف‌ها اقداماتی مشخّص و قدم‌هایی قابل‌اندازه‌گیری‌ان که افراد و گروه‌ها برای نزدیک‌تر شدن به آرمان برمیدارن. اونا مقصودهای خاصّی‌ان که معمولا یه جدول و برنامه زمانی محدود دارن.
به عنوان مثال، فرض کنین آرمان یه شرکت، تبدیل شدن به سودآورترین بنگاه تبلیغاتی کشوره. اهداف مرتبط با این مقصود میتونه شامل افزایش فروش مشتریان جدیدشون به میزان ۵ درصد در هر سه ماهه، افزایش سهم‌شون از بازار طبق یه چارچوب زمانی مشخص، بالابردن نرخ حفظ مشتری به میزان ماهیانه ده درصد یا اضافه کردن دو محصول جدید به خط تولیدشون تا پایان سال مالی باشه.
یه مثال ساده‌تر، فرض کنید بزرگترین آرزو و آرمان زندگی شما اینه که دور دنیا سفر کنید. سفر کردن به دور دنیا کار کوچیکی نیست و نمیشه یه دفعه انجامش داد. به همین دلیل به هدفهای کوچیکتر تبدیل میشه. مثلاً در سه سال آینده باید ۱۰ کشور بزرگ آسیا رو بگردیم و در سالهای بعد، سایر کشورها. حتی هر کدوم از این هدفهاهم باید به هدف کوچکتر تقسیم بشن. مثلا در سال اول، کشور کره جنوبی و ژاپن و تایلند و … به ترتیب زمانی مشخص سفر کنیم و …
تفاوت ویژگی‌های آرمان (Objective) و هدف (Goal)
با وجود اینکه آرمانها و اهداف به صورت هماهنگ، برای اجرای حداکثری استراتژی تجاری شما و ایجاد نتایج مثبت عمل میکنن، اما تفاوت‌های واضحی هم دارن که باید شناخته بشن تا به درستی مورد استفاده قرار بگیرن.
ویژگی‌های آرمان
- گسترده‌ان.
- برای تعیین مسیر یا دیدگاه کلی ارزشمندن.
- اندازه‌گیری‌شون مشکله.
- چکیده‌ی ایده ها هستن.
- بلندمدت‌ان.
- نشانگر نتیجه نهایی‌ان.
چند مثال برای آرمانها:
- من میخوام به عنوان یه متخصّص استراتژی کسب‌وکار در سطح کشور شناخته بشم.
- من به پیشرفت شغلی خودم متعهد میشم و نحوه بالا بردن فروش رو یاد میگیرم.
- میخوام اعتماد به نفس بیشتری به عنوان یک سخنران داشته باشم.
ویژگی‌های اهداف
- محدودترن.
- دارای مراحل خاصی هستن.
- برنامه و جدول زمانی مرتبط دارن.
- وسیله‌ای برای رسیدن به نتیجه نهایی‌ان.
- اندازه‌گیری‌شون آسونه.
- کوتاه‌مدت یا میان‌مدت‌ان.
چند مثال برای اهداف:
- میخوام سال بعد توی ۴ تا کنفرانس سخنرانی کنم.
- میخوام ماهی یه کتاب در مورد استراتژی فروش بخونم.
- میخوام تا آخر این ماه با یه مربی روی مهارت‌های شبکه‌سازی‌ام کار کنم.
درحالیکه آرمانها چشم‌اندازی با طیف گسترده ایجاد میکنن، اهداف، روی نتایج فردی و قابل دستیابی تمرکز دارن. اهداف، دستاوردهای مشخصّی هستن که به آرمان حیات می‌بخشن. به نتیجه رسوندن اونا، به رسیدن به آرمان نهایی کمک میکنه.
آرمان و اهداف چطور با هم کار میکنن؟
تعیین آرمانها بدون ایجاد اهداف قابل اندازه‌گیری، به احتمال زیاد باعث به نتیجه نرسیدن مقصود خواهد شد؛ همینطور، ایجاد اهداف بدون داشتن آرمان یا یک چشم‌انداز جامع بی‌معنیه. دستیابی به آرمانها بدون تفکیک‌شون به قسمت‌های کوچیکتر، میتونه غیر ممکن یا طاقت‌فرسا به نظر برسه.
خیلی از شرکت‌ها برای تعیین اهداف دقیق در جهت رسیدن به آرمان‌هاشون از مدل «تعیین هدف S.M.A.R.T.» استفاده میکنن. آرمان‌های شما باید با اهداف دقیق پشتیبانی بشن؛ چه خویش‌فرما باشین، چه صاحب یه کسب‌وکار کوچیک و چه عضوی از یه گروه بزرگتر. وقتی فرد یا کارمندی مسئولیت یه مقصود بلندمدت رو به عهده میگیره، ایجاد یه برنامه برای تحقّق‌اش میتونه ترسناک باشه. روش S.M.A.R.T. با تجزیه آرمان به بخش‌های کوچیک و تعیین مسئولیت برای اعضای گروه، دستیابی به آرمان رو ممکن میکنه.
S.M.A.R.T. در لغت به معنی هوشمند (Smart) هست اما اینجا از حروف اول ۵ ویژگی تشکیل شده.
آرمان‌های هوشمند، دقیق (Specific)، قابل اندازه‌گیری (Measurable)، دست‌یافتنی (Attainable)، مرتبط (Relevant) و زمان‌بندی‌شده (Timely) هستن. مثلاً تو مثالِ «فردی با آرمان نویسنده شدن» اون فرد میتونه با استفاده از این روش، اهداف کلیدی برای آرمانش رو به این شکل ترسیم کنه:
- دقیق: میخوام یه مجموعه کتاب غیر داستانی در مورد رژیم‌های غذایی سالم ایجاد و برندسازی کنم و سالی حداقل یه کتاب انتشار بدم.
- قابل اندازه‌گیری: میخوام روزی ۱۰ تا ۱۵ صفحه از کتاب رو بنویسم و ۵ ساعت در هفته با نماینده انتشارات کار کنم.
- دست‌یافتنی: میخوام یه ویراستار استخدام کنم تا نوشته‌هام رو قبل از انتشار بررسی کنه.
- مرتبط: چاپ کردن یه مجموعه کتاب بهم کمک میکنه که به عنوان فردی تأثیرگذار در حرفه‌ام شناخته بشم و در مورد تغذیه و سلامتی آگاهی ایجاد کنم.
- زمان‌بندی‌شده: میخوام به مدت ۵ سال و با آماده کردن هر پیش‌نویس در عرض ۹ ماه، سالی یه کتاب انتشار بدم.
ردیابی پیشرفت به سوی آرمان (مقصود)
بعد از اینکه آرمان‌های تجاری‌تونو مشخص کردین و اهداف دقیق‌تون رو هم تعیین کردین، باید پیشرفت‌تون در جهت دستیابی به اونا رو اندازه بگیرین تا از برنامه عقب نمونین. گروه‌ها از انواع روش‌ها، ابزارها و نرم‌افزارهای ردیابی آرمان برای کمک به اندازه‌گیری پیشرفت در جهت نتایج خاص و افزایش مسئولیّت‌پذیری استفاده میکنن.
تعیین آرمان تنها زمانی معنی داره که شما سیستمی رو در اختیار داشته باشید که کارکنان و خود کارفرما رو در جهت رسیدن به اهداف، مسئول بدونه. وقتی افراد برای انجام وظایف‌شون تو یه محیط کاری شفاف متعهّد میشن، تاثیر انضباط اجتماعی رو تجربه میکنن و احساس میکنن باید تعهّد اخلاقی‌شون رو نشون بدن. هیچکس نمیخواد اونی باشه که گروه رو ناامید میکنه یا کار رو در مهلت مقرّر انجام نمیده.
خیلی از سازمان‌ها از برنامه‌های مدیریت عملکرد یا نرم‌افزارهای کار تیمی برای اندازه‌گیری پیشرفت آرمان استفاده میکنن. این نرم‌افزارها میتونن میزان پاسخگویی و مسئولیّت‌پذیری نسبت به آرمان رو در داخل گروه افزایش بدن. همه میتونن میزان پیشرفت به سمت اهداف و مقاصد همدیگه رو ببینن؛ پس دیگه از هیچکس پنهون نیس که تو بازه‌های زمانی مشخص، کی، مسئول چه کاریه.
از دیگر مزایای استفاده از نرم‌افزارهای کار تیمی میشه به قابلیت کمک به تیم‌ها برای برقراری ارتباط مؤثرتر، ارائه دید وسیع‌تر نسبت به عملکرد و بهره‌وری و نیز، داشتن ابزارهایی برای پاداش دادن به کارکنان یا گروه‌های موفق اشاره کرد.
با در اختیار داشتن این ابزارها، شما میتونین پیشرفت‌تون به سمت اهداف رو ردیابی کنین، انگیزه‌تونو حفظ کنین و توانایی‌تون برای کار در جهت رسیدن به آرمان‌تون رو نشون بدین. یادآوری اینکه شما یه هدف رو با موفّقیّت به دست آوردین میتونه شما رو در ادامه مسیر رسیدن به آرمان‌تون کمک کنه.
جمع‌بندی تفاوت Goal و Objective
در جدول زیر می‌تونید تفاوت هدف و مقصود (آرمان) رو بهتر مشاهده کنید:
|
آرمان |
هدف |
|
| مفهوم | مقصود نهایی که تلاش‌ها و اقدامات برای رسیدن به اون انجام میشه. | چیزی که اقدامات فرد بهش منتهی میشه؛ مقصود؛ منظور |
| مثال | میخوام تو حوزه‌ی تحقیقات ژنتیک به موفقیت برسم و کاری بکنم که هیچکس موفق به انجامش نشده. | میخوام پایان‌نامه‌ام در مورد تحقیقات ژنتیک رو تا آخر این ماه تموم کنم. |
| نوع اقدامات | اقدام کلی، یا بهتر بگم، نتیجه‌ی دلخواه‌مون | اقدام خاص و مشخص – هدف، رسیدن به آرمان مرتبط رو پشتیبانی میکنه. |
| مقیاس اندازه‌گیری | آرمانها ممکنه قابل لمس یا انداره‌گیری نباشن. | باید قابل لمس و اندازه‌گیری باشن. |
| چارچوب زمانی | بلندمدت | میان‌مدت تا کوتاه‌مدت |
به نظر شما فرق بین مقصود (Objective) و هدف (Goal) که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت مقصود (Objective) و هدف (Goal) می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع:
سلام و خسته نباشید
هرکی برای خودش هدف آرمانی شخصی داره و این هدف ها است که آرمان ها را جلو میبره.
سلام ممنون واسه مطالبتون
هدف در دنیای امروز برای بسیاری از مطالب و روز استفاده می‌شود نمونه از این رمز ارز ها هستن یعنی بیت کوین که سال پیش رکورد ۵۰ هزار دلار به بالا رو شکوند و هدف جدیدش ۱۰۰
هزار به بالاست
سلام
هدف ها همیشه متصدی آرمان ها هستن نمونه ای از اون می باشد به سهم های بزرگی مثل فارکس اپل مایکروسافت امازون می توان اشاره کرد.