بین مردم شپش به راحتی با شوره سر اشتباه گرفته میشه که یک مشکل بسیار رایج هست. درحالیکه شپش یک نوع عفونت موقته، اما شوره سر یک بیماری مزمن پوستیه. هر سال ۶ تا ۱۲ میلیون نفر در ایالات متحده به شپش سر مبتلا میشن که بیشتر اونها کودک‌های ۳ تا ۱۲ ساله هستن. هم شپش و هم شوره سر معمولاً قابل درمانن. تشخیص اونها به فرد در انتخاب درمان مناسب کمک میکنه. این مقاله از سایت دیفرتو به شما کمک میکنه که تفاوت شپش و شوره سر رو بهتر بشناسین تا برای درمان اونها بهتر اقدام کنین.
شوره سر (dandruff) چیه؟
بعضی از افراد مبتلا به شوره سر در سایر نواحی بدن خودشون دچار درماتیت سبورئیک میشن. وقتی که این اتفاق میوفته، ممکنه فرد متوجه پوسته پوسته شدن پوست سر یا پوسته پوسته شدن پوست در صورت، سینه، گردن یا گوش بشه. این نواحی ممکنه خشک، قرمز، دردناک و یا خارش دار باشن.
با این حال، اکثر مردم یک شکل خفیف شوره سر رو فقط روی پوست سر تجربه میکنن. علائم شوره سر شامل موارد زیر میشه:
- پوسته پوسته شدن که یا خیلی چرب یا خیلی خشکه
- پوسته‌های سفید یا زرد روی لباس
- خارش پوست سر
- لکه‌های قرمز روی پوست سر
- علائمی که توی زمستان یا هوای خشک بدتر میشن
بعضی از افراد مبتلا به شوره سر متوجه ریزش موی موقتی میشن، اما ریزش مو معمولیه و حتما ربطی به یک بیماری خاص نداره.
شپش سر (lice) چیه؟
شپش بین کودکان و افرادی که در تماس نزدیک با بچه‌ها هستن، مثل معلم‌ها، والدین، کارکنان مهد کودک و پرستارهای کودک خیلی شایع‌تره.
علائم و نشانه‌های شپش سر شامل موارد زیر میشه:
- خارش شدید روی پوست سر
- خاروندن مدام سر
- لکه‌های قرمز یا خونی روی پوست سر ناشی از خراشیه شدن
- تورم غدد لنفاوی
- تخم شپش به شکل قطره روی مو
- لکه‌های سیاه ریز روی پوست سر یا روی مو
فرق بین شپش و شوره سر چیه؟
شوره سر که به اسم درماتیت سبورئیک (seborrheic dermatitis) هم شناخته میشه، یک بیماری پوستیه که باعث میشه لایه بالایی پوست خیلی سریع ریزش کنه. این ریزش پوست سر خشک، پوسته پوسته شدن خارش دار ایجاد میکنه. افراد مبتلا به شوره سر هم ممکنه متوجه ریزش شوره روی لباس‌های خودشون بشن. مخمر باعث ایجاد بعضی از انواع شوره سر میشه که به ویژه باعث ایجاد خارش هم میشن.
اما شپش‌ها انگل‌هایی هستن که روی پوست سر زندگی میکنن و خون انسان رو میخورن. شپش میتونه باعث خارش شدید بشه. شپش سر بیماری رو گسترش نمیده، اما خیلی مسریه. تماس نزدیک با سر یا موهای فرد مبتلا به شپش از طریق استفاده از برس مو یا در آغوش گرفتن اون فرد، میتونه باعث گسترش آلودگی به افراد دیگه‌ای بشه. کودک‌های خردسال اغلب همدیگه رو بغل میکنن یا همدیگه رو لمس میکنن، پس احتمال وجود شپش سر توی بچه‌ها و خانواده‌های بچه دار بیشتر از بزرگسال‌ها هست.
تفاوت های اصلی شپش و شوره سر
بعضی از تفاوت‌های مهم بین شپش و شوره سر شامل ۵ مورد زیر میشه:
- محل رشد: شپش‌ها تخم‌هایی به اسم نیتس میذارن درحالیکه شوره سر از پوسته پوسته شدن پوست سر درست میشه. این دو به نظر شبیه هم هستن، اما بررسی دقیق تفاوت‌های کلیدی اونها رو نشون میده. درحالیکه شوره سر پوسته میشه، شپش‌ها به مو می‌چسبن و به راحتی از مو میریزن. درحالیکه شوره سر روی پوست سر قابل مشاهدس، شپش‌ها روی مو تخم میذارن نه روی پوست سر.
- نحوه سرایت: شوره سر مسری نیست، اما شپش به راحتی از فردی به فردی دیگه منتقل میشه. اگه یکی از همکلاسی‌ها، دوستان یا اعضای خانواده شما اخیراً شپش داشته، پس شاید شما هم گرفتار شپش شدین. شپش میتونه دلیلی برای ایجاد خارش پوست سر در شخص باشه.
- خارش داشتن: شوره سر و شپش هر دو خارش ایجاد میکنن. شوره سر زمانی که پوست سر خشکه بیشتر خارش ایجاد میکنه. افراد مبتلا به شپش ممکنه احساس خزیدن چیزی روی پوست سر داشته باشن.
- تاثیر روی غدد لنفاوی: شپش میتونه باعث عفونت‌های باکتریایی بشه، به‌ویژه زمانی که فردی پوست سر خودش رو خیلی سخت میخارونه و باعث خونریزی میشه. در نتیجه بعضی از افراد مبتلا به شپش متوجه میشن که غدد لنفاوی روی گردن یا پشت گوش‌هایشان متورم شده.
- رنگ اونها: شپش‌ها کوچک هستن و ممکنه افراد برای دیدن اونها به ذره بین نیاز داشته باشن. اگه فردی متوجه حشرات یا لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای روی پوست سر یا روی موی سرش بشه، این معمولاً به این معنیه که سر این شخص شپش داره، نه شوره سر.
جمع‌بندی
شوره سر و شپش سر دو عامل اذیت‌کننده در موی سر هستن که جلوگیری از اونها غیر ممکن نیست. شوره سر خیلی شایعه و پیشگیری از اون هم دشواره. شستن مرتب موها شوره سر رو تو بعضی افراد کم میکنه، اما عدم رعایت بهداشت باعث ایجاد شوره سر نمیشه. افراد مبتلا به شوره سر میتونن محرک‌هایی مثل هوای سرد یا خشک رو شناسایی کنن. افرادی که پوست سرشون خشکه، گاهی اوقات از خوابیدن با مرطوب‌کننده راحت میشن.
برای جلوگیری از ایجاد شپش هم از تماس نزدیک با افرادی که در معرض خطر ابتلا به شپش هستن، بخصوص بچه‌های بسیار خردسال خودداری کنین. از شانه‌ها، برس‌ها، بالش‌ها و سایر مواردی که ممکن شپش توی اونها پنهان باشه، استفاده نکنین. اگه فردی توی خونواده شما شپش داره، پس حتما او شخص و سایر اعضای خانواده شما باید شپش رو درمان کنن.
به نظر شما فرق شپش و شوره سر که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت شپش و شوره سر می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع: