سیاره ی ما گونه های جانوری خیلی متفاوت و جالبی داشته و داره.بخش ناراحت کننده اش اینجاست که خیلی از حیواناتی که قبلا وجود داشتن، امروزه منقرض شدن و بقیه ی اونها هم در خطر انقراض هستن. این بار در دیفرتو فرق بین دو نوع از حیوانات رو توضیح میدیم (یکی از این دوتا فقط بقایاش باقی مونده و دومی هم داره به سرنوشت اولی دچار میشه) که شباهتهای زیادی دارن،اما خیلی با هم متفاوتن. اونها ماموت ها و فیل ها هستن. این پست تماماً در مورد تفاوت فیل و ماموت هست و امیدوارم از خوندنش لذت ببرید.
اول فیل رو بشناسیم.
فیل ها (Elephant) از راسته خرطومدارا و تنها بازماندههای خانواده فیلسانان هستن. بقیه راستههای این خانواده که شامل ماموت ها و ماستودون ها میشه، خیلی وقت پیش منقرض شدن.
کلمه “فیل” از واژه لاتین الفاس (هم خانواده الفانتیس) که خودش ریشه یونانی داره، گرفته شده. بیش از ۱۶۱ عضو منقرض شده از راسته خرطومداران تا به حال ثبت شدن. چند نکته راجع به فیل ها:
- متوسط عمر: شصت سال
- وزن: ۵۵۰۰ کیلوگرم به طور معمول
- قد: ۳۳۰ سانتی متر به طور معمول
همونطور که قبلا گفتیم، فیلها که از جمله حیوانات خونگرم هستن، به خانواده فیلسانان تعلق دارن که فقط از این خانواده راسته خرطومداران غالب شده. راسته گاودریاییان (شامل حیواناتی مثل گاو دریایی و دوگانگ) و راسته کوه خرگوشسانان تنها گونههای نزدیکی هستن که هنوز وجود دارن.
دو گونه از فیل ها شناخته شدن: فیل آفریقایی (لوکسودونتا آفریکانا) از شبه صحرای آفریقا و فیل آسیایی (الفاس ماکسیموس) از جنوب و جنوب شرقی آسیا. اتحادیه بینالمللی حفظ منابع طبیعی اعلام کرده فیلهای آفریقایی آسیب پذیرن، در حالیکه فیلهای آسیایی به عنوان گونه در خطر انقراض طبقهبندی شدن.
فیلها بخاطر هوششون شناخته شدن و با راسته ی نخستیان (انسان، گوریل، میمون و…) و راسته پستانداران بی مو و آبزی مقایسه میشن. اونها نسبت به همنوعانشون که در حال مرگ هستن یا مردن، عواطف و احساسات نشون میدن. امروزه، خطر انقراض این جانوران رو تهدید میکنه. چون انسانها اونها رو شکار میکنن و ازشون برای هدفهای مختلفی استفاده میکنن از جمله حمل بارهای سنگین و قطع کردن عاج فیلها.
تاریخچه نامگذاری فیل
در سال ۱۷۹۷، طبیعتشناس آلمانی یوهان فردریش بلومن باخ، فیلهای آفریقایی رو الفاس آفریکانا نامگذاری کرد.جورجس کوویر در سال ۱۸۲۵ الفاس رو به لوکسودونتا تغییر داد. اطلاعاتی در مورد هر ۱۸ زیرشاخه فیلهای آفریقایی: این حیوانات میتونن حدود ۳ تا ۴ متر (۱۰ تا ۱۳ فوت) قد و ۴۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلوگرم (۸۸۰۰ تا ۱۵۰۰۰ پوند) وزن داشته باشن.
در سال ۱۷۵۸، باغ وحششناس سوئدی کارلوس لینئو، الفاس رو زیرشاخه الفاس ماکسیموس، از یک فیل در سریلانکا توصیف کرد. بعد در سال ۱۷۹۸ جورجس کوویر، فیل هندی رو زیرشاخه الفاس ایندیکوس تقسیمبندی کرد. فیلهای آسیایی، بسته به محدوده زیستگاهشون، در رنگ و بیرنگ شدن پوست تفاوت دارن.
فیزیک بدنی فیل
جمجمه فیل به اندازه کافی محکم هست تا وزن عاجها و ساختارهای صورتش رو تحمل کنه. اونها گوشهای پهن و بزرگی دارن که لبه های نازکی داره. خرطوم اونها ترکیبی از دماغ و لب بالاست که به هم جوش خوردن.
توی سالهای اول زندگی جنینی، لب بالا و خرطوم از هم جدا میشن. به مرور این روند تکامل پیدا میکنه که خیلی برای این حیوانات مهمه. خرطوم حدود ۱۵۰۰۰۰ الیاف عضلانی داره. هیچ استخوانی نداره و درصد کمی چربی داره. نوک خرطوم چند کاربرد داره، شامل نفس کشیدن، لمس کردن، گرفتن اشیا، تولید صدا و بویایی.
در کل، فیلها ۲۶ تا دندون پیش دارن که عاج نامیده میشن. به علاوه ۱۲ تا دندان آسیای کوچک و ۱۲ تا آسیای بزرگ. ۲ عاج بزرگ فیلها همون دندونهای پیش تغییریافته هستن که از فک بالا بیرون زدن. این حیوانات وقتی به سن ۶ تا ۱۲ ماهگی می رسن، دندونهای شیریشون جایگزین میشه و هر سال حدود ۱۷ سانتی متر (۷ اینچ) رشد میکنن.
پوست فیل خیلی سفته و حدود ۲.۵ سانتی متر (۱ اینچ) در کمر فیل و بخشهایی از سرش فیل ضخامت داره. مغز فیل بین ۴.۵ تا ۵.۵ کیلوگرم (۱۰ تا ۱۲ پوند) وزن داره. وزن قلبش بین ۱۲ تا ۲۱ کیلوگرمه (۲۴ تا ۲۶ پوند) و قلبش یک ریشه دو زاویهای داره که بین پستانداران خیلی غیر عادی محسوب میشه.
سبک زندگی فیل
فیلها از جانوران چندهمسر هستن و جفت گیریشون معمولاً در اوج فصل بارانی اتفاق می افته. معمولاً دوران حاملگی در این حیوانات ۲ سال طول می کشه.
فیلها بزرگترین حیوانات خشکیزی هستن. اونها به طور طبیعی گیاهخوارن و در چندین زیستگاه مثل دشتها، جنگلها، بیابانها و نمکزارها پیدا میشن چون معمولا ترجیح میدن نزدیک آب بمونن. فیلها زندگی خانوادگی و اجتماعی دارن و گروههایی که تشکیل میدن از روابطی که بین هم دارن مراقبت میکنن. اونها معمولا از طریق لمس کردن، دیدن، و حس بویایی با هم ارتباط برقرار میکنن و وقتی از هم فاصله زیادی دارن برای ارتباط، از امواج فروصوت استفاده می کنن.
از ماموت چی میدونیم؟
کلمه “ماموت” (Mammoth) اولین بار در سالهای ۱۶۰۰ در اروپا برای اشاره به عاجهایی که در سیبریا کشف شده بودن، استفاده شد. چند نکته درباره ماموتها:
- اسم علمی: ماموتوس
- خانواده: فیلسانان
- پایینترین رده: ماموتوس مریدیونالیس
ماموتها غولپیکر بودن. اگر از کنار بهشون نگاه کنی، شونههای بلندتری داشتن و از نیمرخ قوز کرده به نظر میرسیدن. یک لایه ضخیم و متراکم پوست روی بدنشون داشتن که در برابر سرمای هوا در عصر یخبندان ازشون محافظت میکرد. ریشه دندونهاشون کم عمق بود، به این دندونها هیسپودنت گفته میشد و به ماموت کمک میکرد علفها رو بجون. ماموتهای کولمیلو بیش از ۱۵۰ کیلو وزن داشتن و قدشون ۱۶ فوت بود.
بیشتر خصوصیات فیزیکی ماموتها شبیه به فیلهاست. خوراکشون بسته به نژاد فرق میکرد. ماموتهای آمریکایی پری-کلمبیایی بیشتر از برگ کاکتوس، درخت و بوتهها تغذیه میکردن. امروزه هیچگونه ماموتی وجود نداره. از جمله دلایل انقراض این حیوان: جریان گرمایش (هولوسن) خیلی سال پیش اتفاق افتاد، به همراه پسروی یخها و بالا آمدن سطح آب. جنگلها با چمنزارها در قارهها جایگزین شدن. همچنین بیشتر شدن انسانهای شکارچی با ابزارهای جدید.
تفاوت ماموت و فیل چیه؟
گرچه اون چیزایی که در بالا گفتیم، شباهت و تفاوت بین فیلم و ماموت رو مشخص کرد اما به طور خلاصه، مهمترین تفاوت بین این دوتا در چند مورد زیره. یادتون باشه که ما اطلاعات خیلی زیادی از ماموتها و سبک زندگیشون و … نداریم.
- فیلها هنوز وجود دارن در حالیکه ماموتها منقرض شدن.
- ماموتها پشمالو بودن ولی فیلها موی کمی دارن.
- فیل از ماموت کوچیکتره.
- خرطوم ماموت خیلی از خرطوم فیل بلندتر بوده.
به نظر شما فرق بین ماموت و فیل که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت فیل و ماموت میدونید یا فکر میکنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع:
باعرض سلام وخسته نباشید
فسیل های ماموت هایی که در سیبری پیدا می شوند مربوط به چند هزار سال پیشه؟
نژاد فیل ها از همان نژاد ماموت ها هستند و به مرور زمان آنها بافت پشمی خود را از دست دادن و کوچکتر شدن وبه فیل ها امروزی تبدیل شده اند
سلام
اینکه ماموت جده فیل فیل هاست باور غلطه ماشاید ،هم خانواده باشن
ولی ماموت جده فیل ها نیست!
سلام همونطور ک بالا گفتین در این کره خاکی خیلی ازحیوانات هسن ک شناختشون برامون جالبه ک حتی اسماشونم نمیدونیم و خیلی ازحیوانات دیه هم مث همین ماموت بودن منقرض شدن ک اوناهم جالب بودن و چ بسا ک ناراحت کنندهس ک ی زمانی بودن و دیگرنیستن منتقرض شدن کاش لااقل بودن شناخت پیدا میکردیم ازشون ادم ازشنیدن این چیزا ناراحت میشه