تفاوت آینه مقعر و محدب چیه؟

آینه‌ها سطوح صاف، صیقلی یا درخشان هستن. اونها پرتو نور رو منعکس میکنن و تصاویر رو ایجاد میکنن. دو نوع آینه وجود دارد، آینه‌های مسطح و کروی. همچنین آینه‌های کروی به آینه‌های محدب و مقعر تقسیم میشن. دونستن تفاوت آینه مقعر و محدب برای شناخت بهتر اونا خیلی مهمه. اساساً سطح بازتابنده آینه محدب به بیرون برآمده شده درحالیکه آینه مقعر به سمت داخل فرو میره. فرق عمده اونا توی تصویریه که توی این دو آینه شکل میگیره. به عبارت دیگه، تصاویر توی آینه‌های محدب به صورت کوچک شده شکل میگیرن، درحالیکه توی آینه‌های مقعر تصاویر به صورت بزرگ شده شکل میگیرن. برای درک این تفاوت‌ها این مطلب از سایت دیفرتو رو مطالعه کنین.

آینه مقعر (Concave Mirror) چیه؟

آینه‌های مقعر آینه‌هایی همگرا هستن. پرتوهای فرودی موازی روی سطح آینه میوفتن و پرتوها تو نقطه خاصی به نام نقطه کانونی منعکس میشن و به هم میرسن. شکل آینه مقعر شبیه به قاشقه. وقتی این آینه رو خیلی نزدیک به یک جسم قرار میدیم، یک تصویر بزرگنمایی شده و مجازی دریافت میکنیم. با این حال، وقتی که فاصله بین جسم و آینه زیاد میشه، اندازه تصویر کوچک میشه، در نتیجه یک تصویر واقعی ایجاد میشه. پس تصویری که تشکیل میشه ممکنه بزرگ یا کوچک، واقعی یا مجازی باشه.

توجه به این نکته مهمه که سطح بازتابنده یک آینه مقعر به سمت داخل خم میشه تا به طور واضح از منبع نور دور بشه. وقتی که نور توسط منحنی به یک منطقه خاص منعکس میشه، یک تصویر ایجاد میکنه. علاوه بر این، ممکنه یک تصویر رو به دو صورت منعکس کنه: یکی تصویر بزرگ، زمانی تشکیل میشه جسم به آینه نزدیکتر باشه (تصویر مجازی)؛ حالت دوم هم برای وقتیه که جسم دورتر از آینه باشه یعنی دومی تصویر کوچکتری تشکیل میشه (تصویر واقعی). دندان پزشک‌ها هم از این نوع آینه استفاده میکنن.

آینه محدب (Convex Mirror) چیه؟

آینه‌های محدب آینه‌هایی واگرا هستن. توی اینها، پرتو فرودی که از یک نقطه بیرون میان، منعکس میشن و در جهت دیگه‌ای حرکت میکنن. در نتیجه، پرتوهای نور در سمت شی آینه تلاقی نمیکنن و تصویر مجازی از شی واقعی رو ایجاد میکنن. میشه اون رو نوعی آینه کروی نام‌گذاری کرد که توی اون سطح بازتابنده به سمت بیرون منحنیه. توی این آینه‌ها بعد از انعکاس از آینه یک تصویر مجازی ایجاد میکنه، پرتوهای نور توی یک نقطه دقیقی به هم میرسن.

به این آینه‌ها، آینه‌های واگرا هم میگن، چون باعث میشه پرتوها موقع بازتاب از هم جدا بشن. پس وقتی که یک پرتو نور به اون هدایت میشه، پرتوهای موازی اولیه رو پس از برخورد به سطح بازتابنده اون واگرا میکنه. پرتوهای موازی اولیه پرتو رو تشکیل میدن.

بنابراین، به دلیل میدان دید وسیع‌تر نسبت آینه‌های دیگه از اون‌ها بیشتر توی آینه‌های جانبی خودرو استفاده میکنیم. این به شما امکان میده دید عقب بهتری رو موقع رانندگی داشته باشین. همچنین به‌عنوان یک دستگاه امنیتی خوب عمل میکنه، به‌عنوان مثال از اونها توی فروشگاه‌های بزرگ نصب میکنن تا دید وسیعی رو ایجاد کنن. اینها همون سطوح بازتابنده دیسک‌مانند بزرگ توی فروشگاه‌ها هستن.

فرق بین آینه مقعر و محدب چیه؟

توی جدول مقایسه‌ای زیر برای درک بهتر تفاوت آینه مقعر و محدب، ویژگی‌ها اونها رو یکجا جمع کردیم تا کار رو برای شما راحت‌تر کرده باشیم:

آینه‌های محدب آینه‌هایی واگران درحالیکه آینه‌های مقعر آینه‌های همگرا هستن. آینه‌های مقعر توی چراغ‌های جلو، نورافکن‌ها و پروژکتورها استفاده میشن چون تصویری بزرگ‌نمایی شده از اجسام رو ارائه میده. فاصله کانونی یک آینه مقعر مثبته چون تمرکز کانون اون در سمت جلوه، درحالیکه فاصله کانونی یک آینه محدب منفیه چون تمرکز کانون اون در پشت آینس.

وقتی که یک شی رو در مقابل یک آینه مقعر قرار میدین، زمانی که جسم در نزدیکی آینه قرار میگیره، تصویر بزرگ شده‌ای از اون ایجاد میشه و وقتی که در فاصله‌ای خاص از آینه قرار میگیرین، تصویری معکوس از جسم ایجاد میشه. یک آینه محدب همیشه یک تصویر کوچک ایجاد میکنه.

جمع‌بندی

آینه‌های مقعر رو میشه توی چراغ‌های مشعل و چراغ‌های جلوی خودرو پیدا کرد، اما آینه‌های محدب شامل ذره بین و تلسکوپ میشه. بهتره بدونین کانون انحنا جزئی از آینه نیست بلکه در خارج از اون وجود داره. آینه‌های مقعر و محدب رو میشه از یک شیشه کروی با شکافتن اون و صیقل دادن هر دو قطعه در جهت مخالف ساخت.

منابع:

www.toppr.com