تفاوت خشم و نفرت چیه؟

بارها برای همه‌ی ما پیش اومده که از دست کسی عصبانی شدیم، یا اتفاقی افتاده که باعث بهم خوردن آرامشمون شده؛ گاهی اون حس منفی که به خاطر آدم‌ها یا اتفاقات مختلف در درون ما شکل می‌گیره، بعد از مدتی از بین میره و گاهی اوقات هم برای مدت بسیار طولانی، حسمون پا برجا می‌مونه. بعضی از افراد عقیده دارن که این احساسات اسمشون خشمه و یک سری دیگه هم اعتقاد دارن که این احساسات، اسمشون نفرته؛ ولی خشم و نفرت چه تفاوتی با هم دارن؟ تو این مقاله از وب‌سایت دیفرتو، می‌خوایم همراه شما تفاوت‌های بین خشم و نفرت رو بررسی کنیم و جوابی برای سوال «تفاوت خشم و نفرت چیه؟» پیدا کنیم؛ پس تا آخر مقاله همراهمون باشین.

خشم چیه؟

خشم یک احساس منفیه، که به خاطر یک تحریک احساسی، آزار ناگهانی و یا ناامیدی ما از یه موضوعی، اتفاق میوفته و ما به خاطرش خشمگین میشیم؛ احساس خشم خیلی زود شکل می‌گیره و وجود ما رو در بر می‌گیره، با این حال در بیشتر مواقع به همون سرعت هم از درون ما خارج میشه و بقیه‌ی احساسات مثبت ما رو برای طولانی مدت تحت تاثیر خودش قرار نمیده.

 به عنوان مثال، تصور کنین که کلی زحمت کشیدین و زمان گذاشتین تا یک نقاشی زیبا رو تموم کنین و روز بعدش که از سر کار بر می‌گردین خونه، متوجه میشین که گربه‌تون روی نقاشی شما پا گذاشته یا اینکه چنگ انداخته و خرابش کرده و نقاشی شما تقریبا از بین رفته؛ واضحه که شما حیلی ناراحت و عصبانی میشین و ممکنه خودتون یا گربه‌تون رو بابت اتفاقی که افتاده سرزنش کنین. با این حال، هر جور شده سعی می‌کنین اتفاقی که افتاده رو جبران کنین و نقاشی‌تون رو به حالت اولش برگردونین؛ در همین حین، احساس خشم شما هم کم‌کم فروکش می‌کنه و دوباره آرامش خودتون رو به‌دست میارین.

احساس خشم

پس خشمی که به خاطر یک موضوع، اتفاق یا شخص بوجود میاد، کوتاه مدت هستش و میشه اون رو با انجام کارهای دیگه، از بین برد و دوباره به آرامشی که درون ما وجود داره، دست پیدا کرد. نکته‌ی دیگه‌ای که تو این قسمت باید بهش اشاره کنیم، اینه که ما احساس خشم خودمون رو به راحتی می‌تونیم ابراز کنیم و حتی این کار باعث میشه زودتر آروم بشیم و راه حل مناسبی برای جبران اتفاقی که افتاده، پیدا کنیم.

احساس خشمی که درون ما شکل گرفته رو میشه با انجام کارهای ساده و یا بیان کردنش با دیگران، به سرعت از بین برد؛ به بیان دیگه، ما می‌تونیم خشم خودمون رو کنترل کنیم و جلوی رشد این حس رو در درونمون، بگیریم؛ به همین دلیل، احساس خشم به‌طور معمول آسیبی به اطرافیان ما وارد نمی‌کنه.

حالا که با تعریف خشم آشنا شدیم، وقتشه به سراغ «نفرت» بریم  و ببینیم که احساس تنفر چیه.

• پیشنهاد مطالعه: تفاوت عشق و دوست داشتن

نفرت چیه؟

مثل خشم، نفرت یا کینه هم نوعی احساس منفی هستش، که به خاطر یک اتفاق ناخوشایند و غیر قابل انتظار، سراغ ما میاد؛ اما بر عکس خشم، احساس نفرت زمان خیلی بیشتری برای شکل گرفتن لازم داره و به همون اندازه هم، خیلی دیر از بین میره. به عنوان مثال، فردی رو در نظر بگیرید که در زمان کودکی همیشه توی مدرسه بهش قلدری می‌شده و به خاطر کارهایی که نکرده بود، مورد آزار و اذیت قرار می‌گرفت و به تدریج حس تنفری نسبت به آدم‌های قلدر پیدا می‌کنه؛ اگه این احساس تنفر مدام تشدید بشه، اون فرد در آینده از همه‌ی قلدر‌ها متنفر میشه و حتی ممکنه از بقیه‌ی آدم‌هایی که کمکی بهش نکردن هم متنفر بشه و کم‌کم کسی میشه که برای تخلیه‌ی این حس تنفر، از ایجاد درد در دیگران احساس خوشبختی می‌کنه.

قاعدتا کسی که قربانی تنفر این فرد شده، نسبت به این شخص احساس عصبانیت می‌کنه، اما به دلیل درمانده بودن، کاری از دستش بر نمیاد و حس نفرتی نسبت به اون فرد و کاری که در حقش انجام داده، درون قربانی شکل می‌گیره؛ این حس نفرت درون شخص قربانی، مدت طولانی باقی می‌مونه و حتی ممکنه به احساسات کینه توزانه یا انتقام‌جویانه تبدیل بشه، حتی ممکنه قربانی تصمیم داشته باشه که وقتی توانمند و قوی‌تر شد، انتقامش رو از اون فرد بگیره. 

«تنفر» یا «کینه»، هم در کسی که رنج دیده و هم در فردی که موجب اون رنج شده، قابل مشاهده هستش؛ به همین دلیل، احساس تنفر و اعمالی که از روی نفرت صورت می‌گیره، هر دو طرف رو تحت تاثیر قرار میده و عواقب ناخوشایندی رو برای اون‌ها رقم میزنه. احساس تنفری که در وجود ما شکل می‌گیره، می‌تونه به طرف افراد، نهادها، سازمان‌ها، عقاید فکری و یا حتی اشیایی که موجب ناراحتی و رنجش ما میشن، هدایت بشه و در آینده ما و دیگر افراد یا موضوعاتی که نسبت بهشون حس تنفر داریم رو، تحت تاثیر عواقب ناخوشایندی قرار بده.

با این تفاسیر، می‌تونیم بگیم که نفرت یا کینه، احساس عصبانیتی هستش که با انزجار و ناامیدی عمیق نسبت به کسانی که با ما خصومت دارن یا اتفاقاتی که آسیب سنگین و طولانی مدتی به ما وارد کردن، همراه هست؛ به همین دلیل، نفرت طولانی‌تر و فراگیرتر از خشمه و به احتمال زیاد، نفرت به احساسات دیگه‌ی ما غلبه می‌کنه و موجب پنهان شدن اون‌ها میشه.

همچنین احساس نفرت توانایی فکر کردن و منطقی عمل کردن رو از ما می‌گیره و باعث میشه که دست به هر اقدامی بزنیم و به هر چیزی که باعث تنفر ما شده، آسیب بزنیم یا اون رو نابود کنیم.

• پیشنهاد مطالعه: تفاوت همدلی و همدردی

احساس تنفر رو نمی‌تونیم – مثل خشم – با دیگران در میون بذاریم و راه حل سریعی برای بر طرف کردنش پیدا کنیم؛ به عبارت دیگه، حس تنفر نسبت به خشم، احساس انفرادی‌تریه و ما رو از انتقال اون به فرد دیگه، منع می‌کنه، به همین دلیله که ما می‌خوایم خودمون رو از بقیه افراد جدا کنیم، از نظرات متضاد دور بشیم و تنهایی رو به‌عنوان گزینه‌ی بهتری برای خودمون انتخاب کنیم.

نفرت تجربه خیلی دردناکیه و اگه راه مناسبی برای غلبه بر اون – بدون آسیب رسوندن به بقیه – پیدا نکنیم، شخصیت اصلی ما رو هم از بین می‌بره.

اعمال ناپسندی که در راستای حس نفرتمون انجام میدیم، تاثیرات منفی روی افرادی که قربانی این حس ما شدن می‌ذاره و ممکنه حس تنفر جدیدی رو درون اون‌ها به وجود بیاره. حس نفرت حتی بدون رضایت ما و به صورت ناخودآگاه در درونمون رشد می‌کنه و بدون هیچ مشکل یا نمود خارجی، برای مدت طولانی‌تری در ما باقی می‌مونه.

احساس نفرت

دیگه وقتشه که این دو حس رو از جنبه‌های مختلف با هم مقابسه کنیم؛ بریم ببینیم خشم و نفرت چه تفاوت‌ها و چه تشابهاتی دارن.

فرق بین خشم و نفرت چیه؟

همون‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، تو این قسمت از مقاله می‌خوایم خشم و نفرت رو از جنبه‌های مختلف بررسی کنیم، که این جنبه‌ها عبارت‌اند از:

• تفاوت تعریفی
• مدت زمان تداوم
• علت ایجاد
• شدت عمل
• تاثیرات
• راه از بین بردن

حالا بیاین تفاوت خشم و نفرت رو توی هر کدوم از جنبه‌های بالا، باهم بررسی کنیم.

تفاوت خشم و نفرت از لحاظ تعریفی

خشم یک احساس منفیه که به خاطر تحریک حسی شدید و یا ناامیدی نسبت به موضوعی، در همه‌ی انسان‌ها ممکنه شکل بگیره؛ تنفر هم مثل خشم یک حس منفی هستش، با این تفاوت که، تنفر در صورت تداوم احساس تهدید، انزجار و یا تکرار اتفاقی که موجب خشم و ناامیدی ما میشه، شکل می‌گیره و اگه راه حل اصولی و مناسبی براش پیدا نکنیم، روزبه‌روز قوی‌تر میشه.

تفاوت خشم با نفرت از لحاظ مدت زمان تداوم

خشم برای مدت کوتاهی طول می‌کشه و با انجام کارهای مختلف یا بیان کردنش با دیگران، بر طرف میشه؛ درحالی‌که نفرت معمولا برای مدت زمان طولانی‌تری ادامه پیدا می‌کنه و حتی منجر به انجام اعمال انتقام‌جویانه میشه. این مورد یکی از تفاوت‌های مهم بین خشم و نفرته.

تفاوت خشم و نفرت از لحاظ علت ایجاد

یکی دیگه از تفاوت‌های مهم خشم و نفرت، «علت ایجاد» اون‌ها هستش. علت ایجاد خشم، اتفاقاتی هستن که به‌صورت ناگهانی رخ میدن و ممکنه دیگه تکرار نشن، یا اگر هم تکرار بشن، آسیب شدیدی به ما وارد نمی‌کنن؛ اما علت ایجاد نفرت، اتفاقاتی هستن که به‌صورت «مداوم» تکرار میشن و ما راهی برای جلوگیری از اون‌ها نداریم و موجب بروز آسیب‌های عمیقی میشن که تا مدت‌ها درون ما باقی می‌مونن و در وجودمون ریشه می‌کننن.

تفاوت بین خشم و نفرت از لحاظ شدت عمل

همون‌طو که قبلاً هم اشاره کردیم، خشم یک «حس گذرا» هستش و با انجام کارهای ساده میشه اون رو از بین برد، کارهایی که آسیب شدیدی به دیگران وارد نمی‌کنن؛ اما اعمالی که از روی تنفر صورت می‌گیرن، تاثیرات منفی زیادی بر روی ما و دیگران می‌ذارن. به بیان دیگه، شدت اعمالی که از روی خشم صورت می‌گیرن، کمتر از کارهایی هستن که به خاطر تنفر صورت می‌گیرن.

از طرفی اعمالی که از روی خشم هستن، به‌صورت «ناخوداگاه» انجام میشن، ولی کارهایی که از روی نفرت انجام میدیم، کاملاً «خوداگاه» هستن؛ اگر فرق خوداگاه و ناخوداگاه رو نمی‌دونین، توصیه می‌کنیم که حتماً مقاله «تفاوت ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه چیه؟» رو مطالعه کنین.

فرق خشم با نفرت از لحاظ تاثیرات

وقتی احساس خشم درون ما شکل می‌گیره، با خودش احساسات و انگیزه‌های منفی دیگه‌ای رو هم درون ما به وجود میاره، که این احساسات بعد از فروکش کردن خشم، از بین میرن؛ اما وقتی حس تنفر نسبت به چیزی یا شخصی پیدا می‌کنیم، احساسات منفی شدید‌تری مثل کینه، انتقام، انزجار شدید و… درون ما شکل می‌گیره و از بین بردن اون‌ها کاری بسیار سخت هستش و به مدت زمان زیادی نیاز داره.

اگر احساسات و عقایدی که در نتیجه‌ی به وجود اومدن احساس تنفر درون ما شکل گرفتن، از راه درستی بر طرف نشن، ممکنه که واکنش‌های شدید و افراطی (مثل وارد کردن آسیب روحی، جسمی و… به دیگران) از ما سر بزنه، که تاثیرات منفی شدیدی، هم بر روی ما و هم بر روی قربانیان حس تنفر ما، به‌جای می‌ذاره.

فرق خشم و نفرت از لحاظ راه‌های از بین بردن

هم خشم و هم نفرت احساسات منفی هستن، که هر چه زودتر باید اون‌ها رو از بین ببریم، چون تاثیرات مخربی که روی ما و اطرافیان ما می‌ذارن، ممکنه به سختی جبران بشن؛ در همین راستا، باید بگیم که احساس خشم رو میشه با صحبت کردن، استفاده از تکنیک‌های کنترل خشم و حتی نوشیدن یک لیوان آب خنک، بر طرف کرد.

برای از بین بردن احساس تنفر، باید کارهای مهم‌تری مثل صحبت با روانشناس یا روانکاو، انجام بدیم تا توی زندگیمون بتونیم به حس خوشحالی و رضایت دست پیدا کنیم. اگه براتون سوال پیش اومده که خوشحالی چه فرقی با رضایت داره، باید بگیم که جوابش رو توی مقاله «تفاوت خوشحالی (شادی) و رضایت چیه؟» می‌تونین پیدا کنین.

جدول فرق بین خشم و نفرت

توی جدول زیر، ویژگی‌های خشم و نفرت رو یک‌جا جمع کردیم، تا این دو احساس رو راحت‌تر مقایسه کنین:

جمع‌بندی

هرچند خشم و نفرت، علل و پیامدهای ریشه‌ای مشابهی دارن، اما شدت عمل و طول مدت این دو انگیزه منفی، اون‌ها رو از هم متمایز می‌کنه. تفاوت اصلی بین خشم و نفرت در اینه که خشم طولانی نیست، درحالی‌که نفرت معمولاً برای مدت طولانی‌تری ادامه پیدا می‌کنه؛ علاوه بر این، شدت نفرت در مقایسه با خشم بسیار زیاده.

هر دوی این احساسات در بلندمدت پیامدهای منفی زیادی دارن، پس باید بدونیم که چطوری توی زندگیمون با این احساسات روبه‌رو بشیم و همیشه به یاد داشته باشیم که، نفرت هیچ وقت نمی‌تونه مشکلات ما رو حل کنه، چون هر چه بیشتر به حس تنفرمون بپردازیم و تقویتش کنیم، بیشتر شخصیت ما رو تحت تاثیر خودش قرار میده و حتی ممکنه باعث ادامه‌ی چرخه‌ی تنفر در افراد دیگه بشه.

در آخر باید به این نکته هم اشاره کنیم، که خشم و نفرت هر دو تأثیرات بیولوژیکی مشترکی (مثل افزایش ضربان قلب، افزایش تعداد تنفس، انقباض عضلات، اختلال در ارتباطات عصبی بدن و…) بر روی بدن ما دارن، که اغلب منجر به سردرد، بیماری‌های روحی روانی و بهم خوردن نظم سیستم بیولوژیکی و روانی ما میشن.

منبع: pediaa.com