فرق واردات و صادرات اینه که واردات اون شکل از تجارته که توی اون کالا توسط یک شرکت داخلی از کشورهای دیگه به منظور فروش اون تو بازار داخلی خریداری و وارد میشه. در طرف دیگه صادرات به تجارتی میگن که توی اون یک شرکت کالاهایی رو که در داخل کشور تولید میشن، به کشورهای دیگه انتقال میده و میفروشه.
تجارت به اون شاخه‌ای از بازرگانی اطلاق میشه که به فروش، انتقال یا مبادله محصولات و خدمات در قبال پرداخت پول میپردازه. همچنین تجارت به عرضه کالا به مصرف‌کننده نهایی کمک میکنه. تجارت روی دو نوع تجارت داخلی و تجارت خارجی استواره، تجارت داخلی زمانیه که کالا تو محدوده جغرافیایی کشور معامله میشه و شامل تجارت عمده و خرده فروشی میشه. برعکس اون، تجارت خارجی زمانی اتفاق میوفته که کالاها تو کشورهای مختلف جهان مبادله میشن و شامل واردات، صادرات و مبادله میشه.
تو این مقاله از سایت دیفرتو به بررسی تفاوت واردات و صادرات به صورت کامل پرداخت میشه تا بیشتر با مفهوم اونا آشنا بشید.
واردات (import) چیه؟
واردات به نوعی از تجارت خارجی اطلاق میشه که توی اون کالا یا خدمات از یک کشور خارجی به کشور مبدا وارد میشه تا توی بازار داخلی مجدداً به فروش برسه. برای واردات کالا به روش زیر عمل میشه:
- استعلام بازرگانی: فرایند واردات با استعلام تجاری یا بازرگانی شروع میشه که چند کشور و شرکت محصول مورد نیاز یک کشور رو صادر میکنن و شرکت واردکننده هم باید تمام جزئیات رو از راهنمای تجاری، انجمن‌های تجاری و … دریافت کنه. پس از دریافت اطلاعات کالاهای مورد نیاز، شرکت واردکننده با شرکتهای صادرکننده برای اطلاع از نرخ و شرایط تحویل اون کالاها ارتباط برقرار میکنه.
- اخذ مجوز واردات: بعضی کالاها مشمول مجوز واردات هستن و بعضی دیگه مشمول مجوز واردات نیستن. پس واردکننده موظفه در عمل از سیاست صادرات و واردات آگاهی داشته باشه تا بدونه آیا کالای مورد نیاز واردکننده نیاز به مجوز واردات داره یا نه. در صورت نیاز، واردکننده باید تمام مراحل لازم برای دریافت مجوز وارد کردن اون کالا رو انجام بده.
- تهیه ارز: واردکننده با توجه به اقامت صادرکننده در کشور خارجی ملزم به گرفتن ارزه و پرداخت کالا رو به ارز رایج توی کشور محل اقامت خودش مطالبه میکنه.
- ثبت سفارش: واردکننده برای تامین کالاهای مورد نیازش به صادرکننده سفارش میده. سفارش واردات شامل جزئیات مربوط به قیمت، کیفیت، کمیت، رنگ و … برای کالاهای ارسالیه.
- اخذ اعتبار اسنادی: در صورت توافق شرایط پرداخت بین واردکننده و صادرکننده، شرکت واردکننده باید اعتبار اسنادی رو از بانک خودش بگیره و به صادرکننده بده تا نشون بده برای تحقق تعهدش اعتبار داره.
- ترتیب وجوه: واردکننده کالا باید قبل از رسیدن کالاهاش به بندر، امور مالی مورد نیاز رو انجام داده باشه (مقاله مرتبط با امور مالی: تفاوت پیش پرداخت و علی الحساب)
- دریافت مشاوره حمل و نقل: وقتی که کالا توی کشتی بارگیری شد، صادرکننده توصیه حمل و نقل صحیح رو ارسال میکنه که حاوی اطلاعات دقیق در مورد کالای حمل شده هست. این توصیه شامل شماره فاکتور، نام کشتی، شماره بارنامه، بندر صادراتی، توضیحات مربوط به حمل و نقل کالا و … میشه.
- ابطال اسناد واردات: صادرکننده بعد از ارسال کالا، اسناد مهمی رو طبق شرایط قرارداد تنظیم میکنه و در اختیار بانکدار قرار میده تا به ترتیبی که در اعتبار اسنادی مشخص شده، بانک تحویل کالا رو ادامه بده.
- ورود کالا: صادرکننده کالا رو طبق شرایط قرارداد ارسال میکنه. کشتی مسئول به افسر مسئول توی اسکله اطلاع میده که محصولات وارد کشور شده، به دنبال اون افسر مورد نظر سندی رو به نام مانیفست عمومی واردات به صاحب کالا ارائه میده.
- ترخیص و آزاد کردن کالا از گمرک: وقتی که کالا به کشور مقصد میرسه، مشمول ترخیص گمرکی میشه که یک فرایند بزرگه و طی اون تعدادی تشریفات قانونی باید انجام بشه.
صادرات (export) چیه؟
صادرات رو میشه بهعنوان شکلی از تجارت تعریف کرد که توی اون کالاهای تولید داخل بنا به تقاضای خریدار خارج از کشور به اون کشور خارجی ارسال میشه. فرایندی که برای صادرات کالا به کشور دیگه‌ای انجام میشه به شرح زیره:
- رسید استعلام و ارسال پیشنهاد: خریدار کالا، استعلامی رو به شرکتهای صادرکننده یا تولیدکننده‌های مختلف ارسال میکنه و درخواست قیمت، کمیت، کیفیت و شرایط و ضوابط اون کالاها رو میده. صادرکننده‌ها هم در ازای اون پیش فاکتوری رو با جزئیاتی مثل اندازه، وزن، کیفیت، رنگ، درجه، نحوه تحویل، نوع بسته‌بندی، نحوه پرداخت و … به خریدار ارسال میکنن.
- رسید سفارش: وقتی که خریدار با قیمت، مقدار، شرایط و ضوابط صادرکننده موافقت کرد، سفارشی رو برای ارسال کالا به نام خودش ثبت میکنه.
- تعیین اعتبار واردکننده: صادرکننده بعد از دریافت سفارش، اعتبار خریدار (واردکننده) رو استعلام میکنه. این کار برای اطمینان از اینه که پس از رسیدن کالاها به مقصد، احتمال عدم پرداخت وجه توسط واردکننده چقدره. برای اطلاع از اعتبار، صادرکننده از واردکننده اعتبار اسنادی مطالبه میکنه.
- اخذ مجوز: صادرکننده باید تشریفات قانونی خاصی رو انجام بده، چون کالاهای ارسالی مشمول قوانین گمرکی هستن که سازمان صادرکننده رو ملزم میکنه قبل از انتقال کالا، مجوز صادرات داشته باشن.
- تامین مالی قبل از ارسال: بعد از گرفتن مجوز صادرات، صادرکننده برای اخذ فاینانس (کمک موسسه مالی) قبل از ارسال برای انجام فعالیت‌های تولیدی به بانک یا موسسه مالی مراجعه میکنه.
- تولید کالا: وقتی که صادرکننده از بانک کمک مالی دریافت کرد، صادرکننده طبق نیاز واردکننده شروع به تولید کالا میکنه.
- بازرسی قبل از ارسال: بازرسی اجباری کالا توسط مرجع مربوطه وجود داره تا اطمینان حاصل بشه که فقط محصولات با کیفیت خوب از کشور صادر میشه.
- اخذ گواهی مبدأ: کشورهای واردکننده برای کالاهای کشور صادرکننده امتیازات تعرفه‌ای یا سایر معافیت‌ها قائل میشن و برای بهره‌مندی از این مزیت، صادرکننده موظفه گواهی کنترل کیفیت کشور مبدأ رو برای واردکننده ارسال کنه. این تضمین میکنه که کالاها واقعاً توی اون کشور تولید میشن.
- رزرو فضای حمل و نقل: صادرکننده به شرکت حمل و نقل مراجعه میکنه تا فضای حمل و نقل رو برای ارسال کالا رزرو کنه. برای این کار، شرکت صادرکننده باید ماهیت و نوع کالای صادراتی، تاریخ ارسال، بندر مقصد و … رو مشخص کنه.
- بسته‌بندی و حمل و نقل: بعد از انجام کلیه تشریفات قانونی و درخواست فضای حمل و نقل، کالا با دقت بسته‌بندی میشه و به دنبال اون کلیه مشخصات از قبیل وزن ناخالص و خالص، نام و آدرس واردکننده، کشور مبدا و … ارائه میشه. بعد از اون تمامی اقدامات لازم برای انتقال کالا به بندر توسط شرکت صادرکننده انجام میشه.
- بيمه كالا: صادركننده كالا رو نزد يك شركت بيمه‌گذار بيمه ميكنه تا از خطر مفقود شدن يا آسيب ديدن حين ترانزيت کالا محافظت بشه و از ضرر بزرگی جلوگیری کنه.
- ترخیص کالا از گمرک: تو مرحله بعد کالا باید قبل از بارگیری در کشتی از گمرک ترخیص بشه.
- دریافت رسید همتا (Obtaining mates receipt): کاپیتان کشتی وقتی که کالا توی کشتی بارگیری میشه، رسید همتا رو برای سرپرست بندر صادر میکنه.
- پرداخت کرایه حمل: رسید همتا توسط نماینده شرکت تسویه میشه و شرکت حمل و نقلی رسید حمل و نقل (C&F) رو به شرکت صادرکننده که بار رو ارسال میکنه ارائه میده. بعد از دریافت اون رسید، شرکت صادرکننده بارنامه‌ای رو صادر میکنه که نشون میده سازمان حمل و نقل، کالا رو برای بردن به مقصد مورد نظر دریافت کرده.
- تهیه فاکتور: بعد از ارسال کالا به مقصد، فاکتوری از کالا تهیه میشه که توی اون مقدار کالا و مبلغی که به واردکننده تعلق میگیره، قید میشه.
- تضمین پرداخت: در نهایت صادرکننده در مورد ارسال کالا با واردکننده ارتباط برقرار میکنه. چون در مرحله بعد در بدو ورود کالا به کشور، واردکننده برای ادعای عنوان کالا و ترخیص اون از گمرک به مدارک خاصی مثل بارنامه، فاکتور، بیمه نامه، اعتبار اسنادی، گواهی مبدا و … نیاز داره. در نهایت شرکت صادرکننده این اسناد رو به همراه بانکدار برای شرکت واردکننده ارسال میکنه و به بانکدار دستور میده که فقط در صورت قبولی برات (یعنی پرداخت کامل هزینه کالای خریداری شده)، اون مدارک رو تحویل بدن.
مقاله مرتبط: تفاوت کالا و خدمات
فرق بین واردات و صادرات چیه؟
بین واردات و صادرات چندتا تفاوت وجود داره که اونا رو توی ۳ مورد زیر توضیح دادیم:
- واردات همونطور که از اسمش پیداس فرایندیه که طی اون کالاهای کشور خارجی به منظور فروش مجدد در بازار داخلی به کشور مبدا وارد میشن. برعکس، صادرات به معنای فرایند ارسال کالا از کشور خود (مبدا) به کشور خارجی برای فروشه.
- ایده اصلی پشت واردات کالا از کشور دیگه، تامین تقاضای کالاهای خاصیه که توی کشور خودمون وجود نداره یا با کمبود اون مواجه هستیم. از طرف دیگه دلیل اساسی صادرات کالا به کشور دیگه افزایش حضور تو بازارهای جهانی یا پوشش نیازهای بازارهای جهانیه.
- واردات در سطح بالا نشون دهنده تقاضای داخلی قوی برای کالاهای خاصیه که نشون میده اقتصاد در حال رشده. در مقابل، سطح بالای صادرات نشون میده این حاصل از مازاد تولید تجاریه که برای رشد کلی اقتصاد خوبه (مقاله مرتبط با اقتصاد: تفاوت اقتصاد خرد و کلان)
جدول تفاوت واردات و صادرات
توی جدول مقایسه‌ای زیر ویژگی‌های واردات و صادرات رو یکجا جمع کردیم تا درک این تفاوت‌ها برای شما راحت‌تر بشه:
| مبنای مقایسه | واردات | صادرات |
| تعریف | واردات زمانیه که یک شرکت کالایی رو از کشور دیگه‌ای خریداری میکنه و با هدف فروش اون در بازار داخلی وارد کشور میکنه. | صادرات زمانیه که یک شرکت کالا و خدمات رو برای اهداف فروش به کشورهای دیگه ارائه میده. |
| هدف | برای پاسخگویی به تقاضای کالاهایی که در داخل کشور موجود نیستن. | برای افزایش سهم یک کشور از سهم بازار یا حضور جهانی. |
| نشان دهنده | سطح بالای واردات نشانگر تقاضای قوی داخلیه. | سطح بالای صادرات نشون‌دهنده مازاد تجاریه یا مازاد تولید داخلیه. |
جمع‌بندی
اساساً دو راه برای واردات – صادرات کالا و ارائه خدمات وجود داره که در این بین صادرات – واردات مستقیم راهیه که شرکت‌ها مستقیماً به خریدارها یا تامین‌کننده‌های خارجی نزدیک میشن و تمامی تشریفات قانونی مربوط به حمل و نقل و تامین مالی رو انجام میدن.
اما در صورت انجام صادرات – واردات غیر مستقیم شرکت‌ها مشارکت بسیار کمی توی این عملیات دارن، ولی به جای اون واسطه‌ها تمام وظایف رو انجام میدن، پس توی صادرات غیر مستقیم شرکت‌ها هیچ تعامل مستقیمی با مشتری‌های خارج از کشور در صورت صادرات و تامین‌کننده‌ها در صورت واردات ندارن.
در زمینه موضوع این مقاله، مطالعه مقالات زیر هم برای شما توصیه میشه:
به نظر شما فرق واردات و صادرات که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت واردات و صادرات می‌دونید یا فکر می‌کنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع: