دو اصطلاح اثر گلخانهای و گرمایش جهانی با اینکه همیشه توی گفتگوها و اخبار استفاده میشن، ولی مردم کمتر با مفاهیم اصلی اونها آشنا هستن و بعضی اوقات اونها رو به جای هم استفاده میکنن. درک تفاوت بین اثر گلخانهای و گرم شدن کره زمین خیلی مهمه و ما رو وادار میکنه در تمام سبک زندگی خودمون تجدید نظر کنیم. این مقاله از سایت دیفرتو به شما کمک میکنه تفاوت اثر گلخانهای و گرمایش جهانی رو بهتر درک کنین و بتونین برای جلوگیری از این فجایع سبک زندگی خودتون رو تغییر بدین.
اثر گلخانهای چیه؟
اول از همه باید بگیم که گرم شدن کره زمین نتیجه یک اثر گلخانهای غیرمعموله که باعث تغییرات آب و هوایی میشه. اثر گلخانهای به دلیل انتشار گازهای گلخانهای زیادی، مثل CO2 بیشتر میشه. غلظت بالای گازهای گلخانهای به حفظ گرمای جذب شده توسط زمین کمک میکنه. پس ما با گذشت زمان و ادامه این روند توی سالهای گرم و گرمتر، با دماهای شدید و مسیرهای طبیعی منفی به زندگیمون ادامه میدیم.
در نتیجه تمام تغییرات آب و هوایی به دلیل تمام این گرماییه که روی زمین باقی مونده. تاثیرات حالت گلخانهای فصل برداشت و بارندگی رو تغییر داده و شدت پدیدههای طبیعی رو افزایش میده. اثر گلخانه ای یک پدیده طبیعیه که دمای ایده آل رو برای زندگی ما روی زمین حفظ میکنه. بدون اثر گلخانه ای، سیاره باید با دمای زیر صفر، چیزی در حدود ۱۸- درجه سانتیگراد مقابله کنه.
کنترل گرما توی زمین از طریق غلظت گازهای گلخانهای در جو اتفاق میوفته. این لایه از گازها امکان حفظ پرتوهای خورشید رو فراهم میکنن. علاوه بر این میزان گرمای جذب شده توسط سطح زمین و میزان برگشتی گرما به فضا رو کنترل میکنن. این گرمای جذب شده باید برای حفظ دمای مطلوب روی زمین مناسب باشه. با این حال، به دلیل انتشار زیاد گازها، این فرایند طبیعی دستخوش تغییرات نگران کنندهای شده.
مشکلاتی که الان جهان با اون درگیره عدم تعادل حفظ گرما در جو زمینه. بر اساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی (WMO) مقدار زیادی از گازها مثل CO2 خیلی بیشتر از حد لازم گرما رو حفظ میکنن. پیامد این جذب زیاد و نامنظم، گرمایش جهانی زمینه.
گرمایش جهانی چیه؟
گرمایش جهانی اصطلاحیه که برای اشاره به افزایش دما در جو و اقیانوسها استفاده میشه. این افزایش دما در نتیجه بی نظمی تبادل گرما در جو زمین، یعنی عدم تعادل اثر گلخانهای به وجود میاد. این بی نظمی به دلیل غلظت بالای گازهای آلایندس که به اون گازهای گلخانهای هم میگن. پس برای جلوگیری از گرمایش جهانی و در نتیجه تغییرات آب و هوایی، باید انتشار گازها رو کاهش بدیم. بعضی از اقدامات مثل جلوگیری از تولید آلودگی، بازیافت صحیح و جلوگیری از آتش سوزی مراتع و سوخت برای کاهش سطح انتشار گاز مهمه.
در واقع باید گرما به مقدار متعادل وارد جو بشه و از اون خارج بشه تا حیات روی زمین رو پشتیبانی کنه. با این حال، غلظت گازهای آلاینده، امکان خروج این گرما رو کمتر میکنه. یعنی گرما مدام وارد میشه، ولی به اندازه کافی خارج نمیشه. همیشه میانگین دمای جهانی در حال افزایش بوده تا حدی که تو سال ۲۰۲۰ این افزایش حدود ۱.۲ درجه سانتیگراد اندازه گیری شد. این درحالیه که دانشمندان قبلا ادعا کرده بودن که گرمایش جهانی تا سال ۲۰۳۰ به ۱.۵ درجه سانتیگراد میرسه.
فرق بین اثر گلخانهای و گرمایش جهانی چیه؟
قبل از هر چیزی برای کمک به محیط زیست و نجات جهان، درک تفاوت بین اثر گلخانهای و گرمایش جهانی و همچنین تأثیراتی که این دو پدیده میتونن روی جهان ایجاد کنن مهمه. شناخت این دو اصل یک فرایند مهم و فوریه که آگاهی زیست محیطی ایجاد میکنه. در این بین سازمانهای زیادی هم هستن که روی این نگرانی تمرکز کردن، این سازمانها روی ایجاد جوامع پایدار از طریق توسعه آگاهی فکری در مورد کاهش انتشار گازهای گلخانهای ناشی از جنگل زدایی در مناطق جنگلی، سوزاندن سوختهای فسیلی، مواد سمی کشاورزی و … کار میکنن.
گرم شدن کره زمین نتیجه یک اثر گلخانهای نامتعادله، یعنی گرم شدن کره زمین نتیجه عدم تعادل در انتقال حرارت تولید شدس. اثر گلخانهای یک پدیده طبیعیه که از انتقال گرما در جو مراقبت میکنه. توی این پدیده دمای زمین در سطح ایده آل برای زندگی انسان و سایر جانورها حفظ میشه.
به عبارت دیگه، اثر گلخانهای کنترل شده و متعادل در حالت عادی مضر نیست. اما با وجود تفاوت توی شرایط، اثر گلخانهای و گرمایش جهانی کاملا به هم مرتبط هستن و توی هر دو، انتشار گازهای گلخانهای زیر سوال میره. برای کاهش غلظتی که توی اتمسفر از انتشار گرما جلوگیری میکنه، باید به سرعت انتشار گازهای خودمون رو متعادل کنیم.
علاوه بر اینها، دو مفهوم اثر گلخانهای و گرمایش جهانی مفاهیم دیگهای رو هم به دنبال خودشون میارن که در ادامه اونها رو توضیح میدیم.
تغییر اقلیم به چه معناس؟
تغییر اقلیم، همانطور که از اسمش پیداس به معنای تغییرات آب و هوای منطقهای و جهانیه. این تغییرات نتیجه دخالت انسان در طبیعته و کل اکوسیستم رو تحت تاثیر قرار میده. وقتی در مورد تغییرات آب و هوایی صحبت میشه، با عوارض جانبی ناشی از گرم شدن کره زمین (گرمایش جهانی) و تغییرات تابش خورشید سروکار داریم. درحالیکه تغییر تابش خورشید یک واکنش طبیعیه، ولی گرمایش جهانی با شیوه زندگی انسان مرتبطه. پس میشه گفت که تغییر اقلیم با اثر گلخانهای و گرمایش جهانی زمین مرتبطه.
دلایل گرمایش جهانی و اثر گلخانهای چیه؟
عدم تعادل ورود و خروج گرما توی جو زمین به دلیل غلظت بالای گازهای گلخانهای رخ میده. این گازهای گلخانهای شامل دی اکسید کربن (CO2)، متان (CH4)، اکسید نیتروژن (N2O)، گوگرد هگزا فلوراید (SF6)، هیدروفلوئوروکربن (HFC) و پرفلوئوروکربن (PFC) میشن.
در حال حاضر حدود ۶۰ درصد از گازهای گلخانهای رو دی اکسید کربن (CO2) تشکیل میده که از آتش سوزی، فعالیتهای کشاورزی، افزایش استفاده از وسایل حمل و نقل درون سوز، آلودگی صنایع و غیره تولید میشه. متان (CH4) دومین گاز گلخانهای موجود تو جو زمینه که توی تجزیه زبالههای آلی (دفها)، تولید دام و غیره وجود داره.
غلظت بالای گازها توی اتمسفر زمین ناشی از مقدار نامحدود انتشار اونها به وسیله انسانهاس. این امر از خروج بخشی از گرما به فضای خارج از جو زمین جلوگیری میکنه، یعنی این بخش توی جو باقی میمانه. گرمای باقی مانده بیشتر در جو به معنای دمای بالاتر روی زمینه.
جمعبندی
تغییر اقلیم یکی از عواقب اثر گلخانهای و گرمایش جهانیه. این تغییرها آب و هوای کل اکوسیستم زمین رو تغییر میده و اثرات مضری روی محیط زیست و بشریت ایجاد میکنه. عواقب این دو مسئله رو هم میشه توی زندگی واقعی دید، مثلا جدیدا تو فصول گرما رکوردهای دما شکسته میشه، یخهای قطبی ذوب میشن و سطح دریاها بالا میان، سیلهای عظیم که بعضی اوقات باعث سونامی میشن، طوفانها و گردبادهای عظیم، محصولات آسیب دیدهای که به خاطر تغییرات آب و هوایی ایجاد میشن، بی نظمی فصلی درست میشه و حتی بعضی شهرها توی مناطق خشک اولین بار برف و کولاک رو میبینن.
به نظر شما فرق اثر گلخانهای و گرمایش جهانی که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت اثر گلخانهای و گرمایش جهانی میدونید یا فکر میکنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منابع: