فولاد و فولاد ضد زنگ دوتا از آلیاژهای فلزی پرکاربرد هستن. هر دوی اونها از ترکیب دو یا چند فلز ساخته شدن تا خواص مختلفی رو که برای کارکردها یا کاربردهای مختلف مناسبه، ایجاد کنن. هر کدوم از این فلزها به خاطر بعضی خواصشون برای کاربرد خاصی مناسبن. دونستن اینکه یک ابزار، تجهیزات یا وسیله از چه نوع مادهای ساخته شده خیلی ضروریه، چون میتونه به شما تو تعیین مناسب بودن اون برای کاربردهای مختلف، کمک کنه. در این مقاله از سایت دیفرتو به تفاوت فولاد و فولاد ضد زنگ نگاهی میکنیم.
فولاد چیه؟
فولاد به طور سنتی ترکیبی از آهن و کربنه که معمولاً حدود یک و نیم درصد کربن رو با ۹۵ درصد آهن برای ساختن فلزی محکم و چکش خوار به اسم فولاد مخلوط میکنن. قدمت فولاد به حدود ۱۴۰۰ سال قبل از میلاد میرسه و توی صنعت ساختمان خیلی رایجه. امروزه، پیشرفتهای تکنولوژیکی، سازندهها رو قادر کرده تا از فلزهای دیگهای مثل تنگستن، وانادیوم، منگنز و کروم برای تولید فولادی با مزایای مکانیکی زیاد و مناسب برای کاربردهای خاص صنعتی، استفاده کنن.
فولاد ضد زنگ چیه؟
فولاد ضد زنگ ترکیبی از آهن و کرومه که توی اون، کروم حدود ده تا ۳۰ درصد فولاد ضد زنگ رو تشکیل میده. توی بیشتر موارد، عناصر دیگهای مثل مس، آلومینیوم، مولیبدن، نیوبیم، تیتانیوم، نیتروژن و نیکل هم برای دستیابی به خواص بیشتر فولاد ضد زنگ اضافه میشه.
فولاد ضد زنگ به دلیل خاصیت ضد خوردگیش خیلی محبوبه. به راحتی لکه نمیگیره، خوردگی پیدا نمیکنه و برای استفاده تو محیطهایی که رطوبت وجود داره، خیلی مناسبه. وجود کروم توی فولاد ضد زنگ باعث میشه که در برابر خوردگی مقاومت پیدا کنه، یعنی عامل اصلی ضد خوردگیه. درواقع کروم توی فولاد ضد زنگ با اکسیژن واکنش میده و یک لایه اکسیدی روی سطح فلز ایجاد میکنه و این لایه اون رو در برابر خوردگی مقاوم میکنه.
- پیشنهاد مطالعه: تفاوت آهن و استیل
فرق بین فولاد با فولاد ضد زنگ چیه؟
مهمترین تفاوت بین فولاد و فولاد ضد زنگ، ترکیب اونهاس. فولاد از ترکیب آهن و کربن ساخته شده که فلزی محکم و چکش خوار تولید میکنه و توی صنعت ساختمان و ساخت تجهیزات سنگین مناسبترین فلزه. در طرف دیگه، فولاد ضد زنگه که از ترکیب کروم و آهن ساخته شده و فلز حاصل خاصیت ضد خوردگی داره یعنی در برابر زنگ زدگی مقاومه.
ساخت فولاد ضد زنگ آسونه و جذابیت و زیبایی دلپذیری داره. این ویژگیها همراه با این واقعیت که فولاد ضد زنگ خواص بهداشتی هم داره اون رو برای ساخت ابزار جراحی، ظروف پخت و پز، لوازم بیمارستانی و همچنین تجهیزات تولید دارو رایج کرده.
وقتی که فولاد در معرض هوا قرار میگیره، آهن موجود توی اون با اکسیژن واکنش داده و اکسید آهن (زنگ) ایجاد میکنه. ولی در طرف مقابل، فولاد ضد زنگ موقع قرار گرفتن در معرض هوا زنگ نمیزنه، چون کروم موجود توی فولاد ضد زنگ با اکسیژن واکنش میده و یک لایه اکسید کروم روی سطح فلز تشکیل میشه. این لایه کروم بهعنوان یک لایه محافظ در برابر زنگ زدگی یا خورندگی عمل میکنه.
جدول تفاوت فولاد و فولاد ضد زنگ
توی جدول مقایسهای زیر ویژگیهای فولاد و فولاد ضد زنگ رو یکجا جمع کردیم تا درک این تفاوتها برای شما راحتتر بشه:
| مبنای مقایسه | فولاد | فولاد ضد زنگ |
| ترکیب | آلیاژی از آهن و کربنه | آلیاژی آهن و کرومه |
| مقاومت در برابر خوردگی | مقاومت در برابر خوردگی نداره، میتونه زنگ بزنه | مقاومت در برابر خوردگی داره، زنگ نمیزنه |
| موارد استفاده | برای ساخت تجهیزات سنگین و تو صنعت ساختمان استفاده میشه | برای ساخت محصولات بهداشتی و آشپزخانه استفاده میشه |
| مزیت | مقاومت بالا در برابر فشار (قوی) و انعطاف پذیر | نحوه ساخت آسان، نسبتاً قوی |
جمعبندی
هر دو فلز یعنی فولاد ضد زنگ و فولاد از محبوبترین فلزها تو جهان هستن که شالوده خیلی از آسمان خراشهای معروف جهان و ساختمانهای مدرن رو تشکیل میدن. پیشرفتهای فناوری در حال حاضر منجر به تولید و توسعه انواع فولاد و فولاد ضد زنگ شدن که برای برآورده کردن نیازهای کاربردی خاصی استفاده میشن.
به نظر شما فرق فولاد و فولاد ضد زنگ که در این مقاله توضیح داده شد، درست بوده؟ اگر شما اطلاعات بیشتری از تفاوت فولاد و فولاد ضد زنگ میدونید یا فکر میکنید تعریف دقیقتری وجود داره، حتما در بخش نظرات، برای ما ارسال کنید تا مقاله رو اصلاح و تکمیل کنیم.
منبع: theydiffer.com